Ur. w 1820 r. w B.Podl. w rodzinie Jana Grzegorza Łuniewskiego i Agaty z Noszczyńskich (lub Nowoszyńskich). Był najmłodszy z 3 synów. Uczył się w szkołach w Białej, a nast. w Instytucie Agronomicznym w Marymoncie pod W. Został zatrudniony jako rządca w dobrach Romanów na Podl., należących do rodziny Kraszewskich.

Ł w 1849 r. ożeni się z Anną, siostrą Józefa Ignacego Kraszewskiego (zob.). W 1853 r. ur. się im s. Stanisław. Wkrótce Anna z Kraszewskich zm. W tym czasie Ł dzierżawił maj. Połonka położony na Wołyniu. Ok. 1855 r. zakupił w okolicy wieś Holczę. Prowadząc dzierżawiony i własny maj. przygotowywał jednocześnie rozprawę na temat kwestii włościańskiej. Po kilku l. zachorował poważnie na gruźlicę i wyjechał w 1860 r. na kurację za granicę. Posiadane dobra zostały na jego zlecenie sprzedane przez krewnych.

Ł leczy się w Meranie (Piemont) i Florencji. Latem 1861 r. przebywał w Iwoniczu, gdzie zorganizował nabożeństwo za duszę J. Lelewela i A. Czartoryskiego, za co otrzymał karę grzywny. Do Włoch powrócił we IX t.r. W trakcie pobytu w Rzymie Ł został zaskoczony wybuchem powstania styczniowego. Szybko, z własnej inicjatywy podjął starania w kierunku przeciwdziałania w kurii papieskiej nominacjom biskupów przychylnych ugodzie z caratem. Równocześnie szeroko informował o prześladowaniach Kościoła w Polsce. W VI 1863 r. Ł udał się do Krakowa, aby nawiązać kontakt z Rządem Narodowym przedstawić mu wyniki swoich działań. Został zawezwany do W., gdzie 8 IX przedłożył memoriał zalecający utworzenie w Rzymie agencji dyplomatycznej. Na wskutek zmian w Rządzie Narodowym Ł dopiero 29 X 1863 r. uzyskał od dyktatora powstania Romualda Traugutta nominację na agenta Rządu Narodowego w Rzymie. Traugutt jednocześnie polecił Ł pozyskanie Józefa Ignacego Kraszewskiego na stanowisko kierownika politycznego prasy galicyjskiej. Z powodu pertraktacji z Kraszewskim Ł dotarł do Rzymu dopiero 14 XII 1863 r. Miał ze sobą adres Rządu Narodowego do papieża Piusa IX, jednak nie został przez niego przyjęty na audiencji i zarazem nie został oficjalnie uznany przez Watykan jako przedstawiciel dyplomatyczny.

Misja Ł w Rzymie znalazła się w trudnym położeniu. Materiały w sprawie polskiej mógł on przekazywać jedynie do Alessandro Franchi, sekretarza Kongregacji ds. Nadzwyczajnych Spraw Kościoła. Rząd Narodowy zarzucał swojemu agentowi bierność i bezczynność zarazem zakazując mu podejmowania stanowiska w kwestii świeckiej władzy papieża. Ł starał się zainteresować władze powstańcze sprawą beatyfikacji Jozafata Kuncewicza, ale Traugutt odmówił wydawania funduszy na ten cel. Nie cieszył się również zaufaniem Hotelu Lambert.

Ostatni raport Ł jako agenta dyplomatycznego Rządu Narodowego nosi datę 28 V 1864 r. i dotyczy głównie problemu emigrujących księży polskich prześladowanych za udział w powstaniu. W VII t.r. odmówił podporządkowaniu się pełnomocnikowi Rządu Narodowego za granicą Janowi Kurzynie-Pelszewskiemu i uznał swą misję za zakończoną. Złożył do Izby Rozrachunkowej w Paryżu rachunki opiewające na 2500 franków wydanych z własnej kieszeni na cele narodowe. Pogrążony w długach i ciężko chory Ł nadaremno poszukiwał pracy jako korespondent prasy poznańskiej lub galicyjskiej. Od k. 1865 r. mieszkał we Florencji, a nast. w Pizie, gdzie na wskutek pogorszenia stanu zdrowia zm. 13 IV 1868 r.

Jedyny s. Ł Stanisław został adwokatem przysięgłym w W. i sędzią w Samarkandzie.

Kieniewicz S., Gabriel Łuniewski, PSB t. 18, Wr. 1973, s. 567, Korespondencja Józefa Kraszewskiego. Seria I: Listy rodzinne T. 3, Kraszewska A. – Kraszewski Wł., rękopisy, Jagiellońska Biblioteka Cyfrowa, [online], https://jbc.bj.uj.edu.pl/dlibra/publication/404976/edition/463965/content [dostęp 11. 03.2023]; Korespondencja Józefa Kraszewskiego, Seria I, Listy Rodzinne, T. 4, Kraszewska Z.-Moraczewski J., rękopisy, Jagiellońska Biblioteka Cyfrowa, [online] https://jbc.bj.uj.edu.pl/dlibra/publication/405133/edition/472868/content [dostęp 11.03.2023]; Korespondencja Józefa Kraszewskiego. Seria I: Listy rodzinne T. 10, Bychowcowa W. – Szwykowska J., rękopisy, Jagiellońska Biblioteka Cyfrowa, [online], https://jbc.bj.uj.edu.pl/dlibra/publication/404482/edition/469453/content [dostęp 11.03.2023].

(autor Marcin ŁOZICKI)