S. Aleksandra i Konstancji z Krassowskich, hr. na Międzylesiu. Ur. się najprawdopodobniej już w par. sarnackiej, gdyż w 1688 r. zapisano go w tutejszej księdze metrykalnej. Odziedziczył nie tylko maj. klimczycki, ale został również dziedzicem dóbr Radzięcin w woj. lubelskim. Był także kolejnym po Gotardzie Wilhelmie (zob.) starostą preńskim i jako czwarty z rodu Butlerów objął starostwo drohickie. Podczas wojny domowej w l. 1704-1706 B. poparł obóz antysaski i wsparł Stanisława Leszczyńskiego, uznanego przez konfederatów warszawskich za króla Rzeczypospolitej. Z jego to nominacji otrzymał drohickie starostwo, które jednak zostało mu odebrane po powrocie Augusta II Mocnego Wettina na tron Polski. Rywalizujący z Butlerami o wpływy w pow. Ossolińscy popierali w tym czasie Sasów, w związku z czym stali się naturalnymi kandydatami do objęcia starostwa drohickiego. Objął je po 1710 r. Franciszek Maksymilian Ossoliński, który następnie scedował je na swego brata Jana Stanisława. Od tego momentu wpływy Butlerów w pow. drohickim zaczęły słabnąć, a monopol na sprawowanie urzędu starostwa drohickiego zapewnili sobie Ossolińscy.
Pomimo niepowodzeń polit., umiejętnie zarządzając odziedziczonymi dobrami, właściciel podźwignął włości klimczycko-sarnackie z całkowitego upadku, spowodowanego zniszczeniami dokonanymi przez Kozaków Chmielnickiego, Szwedów oraz zarazę, która zdziesiątkowała ludność. Jednym ze środków wychodzenia z zapaści było uzyskanie przez B. od króla Augusta II przywileju na organizowanie w Sarnakach jarmarków w 1716 r. Możliwe to było dzięki skupieniu przez B., na drodze sukcesywnego wykupu, większości części szlacheckich w Sarnakach. Podobne działania koncentracji dóbr w jego rękach miały miejsce również w okolicznych wsiach, m.in. w Rozwadowie.
Również w swoich odziedziczonych po matce dobrach radzięcińskich B. podjął szerokie działania zmierzające do ich odbudowy i ożywienia gosp. Założył w tym celu miasteczko Frampol jako ośrodek handlowo-rzemieślniczy, położony na przecięciu szlaków kupieckich, wiodących ze Szczebrzeszyna do Janowa oraz z Biłgoraja do Goraja. Prawdopodobnie Frampol nigdy nie otrzymał przywileju lokacyjnego, a zastąpił go przywilej na 5 jarmarków rocznie oraz na coniedzielne targi, udzielony B. w 1738 r. przez króla Augusta III. Wraz z przejęciem radzięcińskich dóbr, na mocy wyroku trybunału lubelskiego, nowy właściciel zlikwidował zbór kalwiński i w 1718 r. erygował par. kat. W akcie uposażenia par. B. stwierdza, że się nowe m. funduje, co jest pierwszą informacją o powstającym Frampolu.
Ż. B. została około 1710 r. Franciszka Szczuka, córka Gracjana Michała Szczuki i Zofii z Ciechanowiczów, której imieniem nazwał założone przez siebie miasteczko Frampol. Z tego związku urodziło się trzech s.: Aleksander Łukasz (zob.), Józef i Michał.
Maroszek J., Jarmarki i targi na południowym Podlasiu w XV-XVIII w., (w:) Przemiany administracyjno-gospodarcze na Ziemi Łosickiej XV-XXI wiek, red. A. Indraszczyk, Łosice 2006, s. 65; Wasilewska A., Zubkowicz R., Historia i współczesność gminy Sarnaki, Sarnaki 2018, s. 13; Dobrowolski T., Butlerowie i ich związki z Podlasiem i Sarnakami, „Rocznik Ziemi Sarnackiej”, nr 4/2021, s. 22-24; Arch. Par. w Sarnakach, Księga urodzin i ślubów 1657 r. Według zapisu dokonanego przez ks. Rosochackiego, w Sarnakach ocalało zaledwie kilkanaście osób. O prowadzonej przez Butlerów akcji koncentracji ziem może świadczyć porównanie regestrów podatkowych z l. 1673 i 1676. W 1673 r. zanotowanych zostało Sarnakach 13 cząstkowców, a w trzy l. później w regestrze pogłównego stwierdzono mniejszą ich liczbę – 8 właścicieli części szlacheckich, a wśród nich robotnego Andrzeja Bartosika, który przystąpił do szlachcianki. AGAD, Archiwum Skarbu Koronnego, I, 70, k. 258v; Bibl. Czartoryskich w Kr., Rkps, sygn. 1099, Regestr pogłównego prowincyi małopolskiej, k. 687; https://pl.wikipedia.org/wiki/Radzięcin; http://www.bilgoraj.lbl.pl/hist/wlasciciele/zbigniew_gorajski.php [dostęp 5.01.2021.]
(autor Tomasz DOBROWOLSKI)