Ur. 4 III 1897 r. w Białych Wodach, (gub. charkowska), s. Hilarego i Olimpii z Protessowiczów. W 1909 r. wstąpił do siedmioklasowej szk. handlowej w Kamieńcu Podolskim, którą ukończył w VII 1916. Mając 14 l. wstąpił do konspiracyjnego oddz. „Strzelca”. Uzyskawszy świadectwo maturalne, w 1916 r. rozpoczął studia w Handlowym Instytucie w Kijowie, jednak już w X t.r. powołany został do carskiego wojska. Wcielony do 8 Pułku Huzarów, odbył w nim dwumiesięczny kurs rekrucki. 15 XII 1916 został odkomenderowany do 8. eksploatacyjnego konnego bat. przy 13 Armii, gdzie brał udział w walkach pozycyjnych na frontach I woj. świat. W wojskach frontowych służył do 6 VII 1917, gdy został przeniesiony do Szk. Wojskowej im. Wielkiego ks. Konstantego Konstantynowicza w Kijowie. Gdy był junkrem w tej szk., nawiązał kontakty ze swymi dawnymi kolegami – Leszkiem Majewskim i Szymonem Górczyńskim. Drugi z nich był w szk. kmdt. tajnej „Ligi Pogotowia Walki Czynnej”. S. we IX 1917 przystąpił do tej organizacji. Po przewrocie bolszewickim w końcu 1917 r. otrzymał wiadomość o formowaniu się 1. Korpusu Polskiego w Rosji, w związku z czym wystąpił z Kijowskiej Szk. Wojskowej i przedostał się w rejon Mińska Litewskiego.
D. 10 XII 1917 w ramach 1. Korpusu Polskiego został przyjęty do dowodzonego przez rtm. Bolesława Jatelnickiego oddz. „Legii Podchorążych”, zwanego również Legią Oficerską lub Legią Rycerską. W I 1918 został odkomenderowany do Oddz. Konnych Wywiadowców przy Legii Rycerskiej. Żołnierze tych oddz. walczyli nad Dnieprem z rewolucyjnymi oddz. o charakterze zbrojnym napadającymi i rabującymi maj. ziemskie i mordującymi mieszkających w dworach i folwarkach Polaków. 7 VI 1918 powrócił z powrotem do Kompanii Junkierskiej i 3 VII t. r. został zdemobilizowany, udając się do Kamieńca Podolskiego.
14 I 1919 r. otrzymał przydział do Szwadronu Jazdy Ziemi Kujawskiej, który w IV uczestniczył w walkach o Wilno. S. otrzymał Krzyż Walecznych za rajd 15 VI 1919 na miasteczko Miadzioł (woj. wileńskie). Podczas ofensywy kijowskiej w V i VI 1920 będąc żołnierzem 1 pułku strzelców konnych walczył na szlaku Olewsk-Żytomierz-Kijów. W czasie czerwcowej kontrofensywy bolszewików, 1 pułk strzelców konnych cofnął się na Borodiankę (pod Kijowem) (11-12 VI) i Korosteń (na Wołyniu). Pułk wycofał się aż pod Chełm staczając bitwy pod Kaszówką (na Wołyniu) i Tomaszowem Lubelskim. Następnie, 1 Pułk Strzelców Konnych został przerzucony na płn. od L. i wszedł w skład Grupy Uderzeniowej dowodzonej osobiście przez Marszałka Józefa Piłsudskiego. 1 szwadron 1 Pułku Strzelców Polskich działał w okresie wojny z bolszewicką Rosją jako kawaleria dywizyjna 1 Dywizji Piechoty Legionów. S. wraz z 1 Pułkiem Strzelców Konnnych brał udział m.in. w walkach w obronie W. w VIII 1920, a także w Bitwie Niemeńskiej.
W l. 1922-23 S. był czł. Oficerskiego Sądu Hon., wypełniając zarazem obowiązki czł. Komisji Poborowej Państwowej Komisji Uzupełnień Białystok. Na podstawie rozkazu dziennego MSW nr 72 z 4 V 1923 został przydzielony do Administracji Gmachu nr 3 MSWojsk. na stanowisko kierownika. Tę funkcję pełnił od 31 V 1923 do 30 XI 1925. D. 1 XII 1924 będąc 27-letnim por. 3 Pułku Strzelców Konnych otrzymał przydział do Centralnej Szk. Kawalerii w Grudziądzu na 10-miesięczny kurs Doszkolenia Młodszych Oficerów Kawalerii. Tę szk. ukończył w 1925 r. z bardzo pozytywną opinią. 15 VIII 1925 otrzymał przydział na instruktora do Oficerskiej Szk. dla Podoficerów w Bydgoszczy. Po prawie półtorarocznej pracy w tej szk., 1 I 1927 awansował do st. rtm.
Praca S. jako instruktora jazdy konnej oraz d-cy i wychowawcy starszego rocznika w Szk. Podchorążych trwała ponad 5 lat – od 15 VIII 1925 do 27 XI 1930. Kmdt Szk. Oficerskiej dla Podoficerów w Bydgoszczy dr Franciszek Polniaszek, ppłk w Sztabie Generalnym, na kartach ewidencyjnych za każdy r. - 1928, 1929 i 1930 wystawiał mu ocenę - „wybitny”. W 1928 r. za „zasługi położone na polu wyszkolenia armii” rtm. S. otrzymał Srebrny Krzyż Zasługi. 6 III 1928 dostał zezwolenie na przyjęcie i noszenie Medalu Interalliée. 18 VIII 1928, podczas uroczystości „Święta Żołnierza”, został udekorowany Medalem 10-lecia Odzyskania Niepodległości. Dwa l. później 23 I 1930 otrzymał zezwolenie na przyjęcie i noszenie Medalu Pamiątkowego Łotewskiego 1918-28 za udział w walkach pod koniec 1919 r. o łotewski Dyneburg. Od 27 XI 1930 został przeniesiony ze Szk. Podchorążych dla podoficerów w Bydgoszczy na stanowisko d-cy Szwadronu Kawalerii „Iwieniec” KOP (miejscowość Iwieniec była położona 16 km od granicy z ZSRR, woj. nowogródzkie, pow. wołożyński). 3 VIII 1933 skierowano go na dwumiesięczny kurs do Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie. Po służbie, trwającej trzy i pół r., w Korpusie Ochrony Pogranicza, w d. 20 III 1934 został przeniesiony przez d-cę pułku „Wołożyn” ppłk. dypl. Urbanka do 9 Pułku Strzelców Konnych w Grajewie, gdzie wyznaczony został na stanowisko d-cy I szwadronu. W 1937 r. awansował do st. mjr. i został przeniesiony na stanowisko kmdt. Rejonowego Przysposobienia Wojskowego Konnego (tzw. Krakusów) przy 2. Dywizji Piechoty Legionowej w Kielcach.
W kampanii wrześniowej w 1939 r. walczył w st. mjr. jako drugi d-ca 11 Pułku Ułanów Legionowych. Gdy 27 IX 1939 pułk ten po bitwie pod Krasnobrodem wraz z innymi oddziałami skapitulował, mjr S. dostał się w ręce Niemców, ale już w X 1939 uciekł z niewoli. W połowie tego miesiąca znalazł się w W. W XI 1939 działał na terenie pow. garwolińskiego i siedleckiego z zadaniem budowania siatki organizacyjnej SZP. W XII 1939 wstąpił do ZWZ, przyjmując ps. „Janczar”. Wiosną 1940 r. Komenda Okręgu ZWZ W.-Województwo skierowała go do obwodu MM w celu prowadzenia prac organizacyjnych w zakresie tworzenia jednostek wojsk. oraz ich szkolenia. Po powstaniu Podokręgu Wschodniego (kryptonim „Białowieża”) Obszaru Warszawskiego AK objął jako inspektor rejonowy obwody: MM, S., Sokołów Podl. i Węgrów. W d. 1 X 1943 został awansowany do st. ppłk. Podczas pięciu l. okupacji 1940-44 jednostki bojowe na terenie obwodów AK będących pod jego nadzorem wykonały setki akcji sabotażu kolejowego, skierowanych przeciwko niem. magazynom wojsk. i telekomunikacji, przeciw funkcjonariuszom Gestapo, konfidentom, urzędnikom Arbeitsamtów, a także kilkanaście akcji uwalniania więźniów, kilkanaście akcji zbrojnych przeciwko Wehrmachtowi, ponad dwadzieścia akcji zwalczania bandytyzmu, kilkanaście akcji dozbrajania, zdobywania pieniędzy i rekwizycji. Jednym z obowiązków inspektora „Janczara” było opiniowanie wniosków o odznaczenia dla zasłużonych żołnierzy podziemnego państwa oraz ich osobiste dekorowanie. W zakres jego kompetencji wchodziło także wizytowanie podległych mu powiatów oraz informowanie o stanie liczebnym ludzi, o stanie ich uzbrojenia. Zazwyczaj wydawał dyrektywy na miejscu, by po powrocie z wizytacji zdawać relacje o tym kmdt. podokręgu, które ten zwoływał regularnie raz na miesiąc.
Był jednym ze współtwórców planu „Burza”, a w okresie rozpoczęcia tej akcji odpowiadał za zorganizowanie Mazowieckiej Brygady Kawalerii na terenie MM i objęcie stanowiska pełniącego obowiązki brygadiera. Po zrealizowaniu tego planu miał się udać na teren pow. sokołowskiego i tam objąć dowództwo mającego powstać 11 pułku ułanów w ramach wspomnianej brygady. 27 VII 1944 z rozkazu płk. Hieronima Suszczyńskiego „Szeligi”(zob.) udał do miejscowości Poręby k. Dobrego, a stamtąd wraz z całym sztabem podokręgu „Białowieża” do miejscowości Marianka. Po wstępnych rozmowach z przedstawicielami ACz płk H. Suszczyński oświadczył, że podokręg Białowieża przekształca się w 8 dywizję piechoty, że on ujawnia się i będzie walczyć u boku ACz. S. nie mając możliwości wykonania powierzonego mu zadania, udał się wraz z całym sztabem podokręgu „Białowieża” w pierwszych d. VIII 1944 do S., gdzie skontaktował się z szefem obwodu siedleckiego AK mjr. Marianem Zawarczyńskim „Ziemowitem”. Polecił mu uruchomienie stacji nadawczej i porozumienie się z władzami naczelnymi w Londynie. W tym czasie przejął de facto dowodzenie Podokręgiem W.-Wschód. Również w pierwszych d. VIII 1944 udał się, wraz z szefem sztabu Podokręgu W.-Wschód mjr. Kazimierzem Sobolewskim „Cyrusem”, na spotkanie z gen. Popowem, d-cą oddziałów sowieckich w okolicach MM. Spotkanie odbyło się w maj. Niedziałka, położonym 5 km na północny-wschód od MM. Na kolejne umówione z gen. radz. spotkanie nie stawił się, dzięki czemu uniknął aresztowania. W połowie VIII dowiedział się od Tadeusza Więckowskiego ps. „Jarosław” o zatrzymaniu płk. H. Suszczyńskiego „Szeligi” oraz innych czł. sztabu Podokręgu W.-Wschód. W depeszy wysłanej 19 VIII 1944 S. przekazał plan wykonania w L. przez podległych mu żołnierzy wyroku na Zygmuncie Berlingu i Michale Rola-Żymierskim. Nadał także depeszę do gen. Albina Skroczyńskiego „Łaszcza”, kmdt. Obszaru Warszawskiego AK, informując o bieżących wydarzeniach. W odpowiedzi otrzymał rozkaz nominacyjny na funkcję pełniącego obowiązki kmdt. Podokręgu W.-Wschód „Białowieża” oraz rozkaz odbudowy organizacji, powołania do pracy pozostałych czł. sztabu i prowadzenia pracy konspiracyjnej w kierunku przeciwdziałania komunistom. Zgodnie z otrzymanym rozkazem S. skompletował skład sztabu podokręgu i nawiązał kontakt z komendantami 7 podległych mu obwodów.
Po wejściu ACz i WP, S. utrzymywał łączność radiową z kmdt. Obszaru Warszawskiego drogą przez Londyn, mając do dyspozycji dwie radiostacje nadawcze i jeden radioodbiornik kieszonkowy marki „Prop”. W drugiej połowie VIII 1944 ogłoszono mobilizację do WP, co skłoniło S. do wysłania we IX depeszy radiowej do kmdt. obszaru warszawskiego z prośbą o instrukcje w sprawie ustosunkowania się do ogłoszonej mobilizacji, na co na pocz. X otrzymał odpowiedź od gen. Tadeusza Komorowskiego „Bora”, że ogłoszona mobilizacja była bezprawna i należy ustosunkować się do niej nieprzychylnie. „Bór” dodawał także, że nie należy dopuszczać do wstępowania w szeregi WP żołnierzy i oficerów AK i nadał pozostać w konspiracji.
W połowie IX 1944 S. podpisał instrukcję, zredagowaną przez Józefa Cieszko „Lubarta” z wyszczególnieniem zadań i metod pracy wywiadowczej i kontrwywiadowczej, to jest zdobycia informacji o przedstawicielach wojsk. i cywilnych organów bezpieczeństwa, wyjaśnienie działalności PKWN i wpływów radz., zbadanie nastrojów pol. społ. i jego stosunku do PKWN, wreszcie przesłanie dokładnych danych o czł. PPR. Między IX a XII 1944 S. wysłał szereg depeszy, w których informował o ciężkim położeniu żołnierzy AK, aresztowaniach i represjach prowadzonych przez NKWD. W XI S. powierzył oficerowi AK ps. „Ul” funkcje następcy „Lubarta” oraz poruczył mu zadanie zmontowania nowej radiostacji nadawczej, wobec wykrycia radiostacji w S. Jednocześnie nawiązał kontakt z delegatem rządu londyńskiego adwokatem Zygmuntem Chrzanowskim, a po aresztowaniu tegoż z jego z-cą „Andrzejem”, z którym omawiał sprawy finansowe i organizacyjne. Po aresztowaniu Mariana Zawarczyńskiego „Ziemowita” wyjechał z S. Nawiązał kontakt z Ludwikiem Wolańskim ps. „Lubicz”, kmdt. obwodu MM, a po jego aresztowaniu znalazł się w Węgrowie, gdzie na skutek donosu jednej z łączniczek tegoż obwodu został aresztowany 23 XII 1944 przez Józefa Światło. Przeszedł brutalne śledztwo, w którym był torturowany. Po przesłuchaniach przez NKWD wyrokiem Wojsk. Sądu Garnizonowego w W. 21 II 1945 S. został skazany na karę śmierci i zamordowany 5 III 1945 w więzieniu Toledo przy ul. 11 listopada w W.
PSB, T. 50, W.-Kr. 2015, s. 181-83 (Jaskuła A., Szymański Lucjan); Sztumberk-Rychter T., Artylerzysta piechurem, W. 1966, s. 105; Radomyski S., Pożegnanie z kawalerią. Wspomnienia z l. 1937-45, Pruszków 2005, s. 127; Ważniewski W., Na przedpolach stolicy 1939-45, W. 1974, s. 57; Lewandowska S., Ruch oporu na Podl. 1939-44, W. 1982, s. 143; Bartelski L., AK. Podziemna Armia. 27 IX 1939-30 VI 1943. T. 1, W. 1990, s. 46; Łuczak C., Polska i Polacy w drugiej wojnie światowej, P. 1993, s. 375; Komorowski K., AK. Dramatyczny epilog, t. 1, W. 1994, s. 200; Lechowski A., Frontowe dni Pragi. Wrzesień 1944-styczeń 1945. Relacje WP – miasto w okresie jesienno-zimowych działań 1. Armii w obszarze W., Pruszków 1995, s. 65; Gnat-Wieteska Z., AK. Obwód „Gołąb” – Garwolin, Pruszków 1997, s. 27; Polskie Państwo Podziemne w walce o suwerenność 1944-45 (w świetle dokumentów Sztabu Naczelnego Wodza), wstęp i oprac. P. Matusak, S. 1999, s. 81, 178; Wyrwa T., Bezdroża dziejów Polski. Kraj i emigracja po 1 września 1939 r., L. 1999, s. 75; Królikowski B., Ułańska jesień. Szkice do dziejów kawalerii II Rzeczpospolitej, L. 2002, s. 187; Lewandowska S., Nadbużańskiego Podl. okupacyjny dzień powszedni 1939-44, W. 2003, s. 79; Rybka R., Awanse oficerskie w WP 1935-39, Kr. 2003, s. 383; Korneć G., Tajna Oświata na południowym Podl. i wschodnim Mazowszu 1939-44, S. 2006, s. 248, 259; Krajewski K., Podziemie niepodległościowe w pow. Sokołów Podl. 1944-52, [w:] Pow. Sokołów Podl. Materiały z sesji nauk. Represje i opór przeciw rządkom komunistycznym w pow. Sokołów Podl. po 1944 r. zorganizowanej 10 kwietnia 2006 r. przez Oddz. IPN w W. i Światowy Związek Żołnierzy AK, red. K. Krajewski, W. 2006, s. 21, 24; AIPN Biuro Udostępniania (BU), sygn. 0259/8, k. 34, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41; AIPN BU, sygn. 905/849, k. 4, 5, 10-12; AIPN BU, sygn. 1019/1037, k. 7, 31, 39.
(autor Damian SITKIEWICZ)