JAKUBIK Jan


Ur. 7 IV 1900 w Ceranowie. S. Ludwika i Konstancji z Sawickich. Miał czworo rodzeństwa: starszą siostrę Antoninę Mariannę oraz braci Kazimierza, Stanisława, Wacława. Rodzice zajmowali się rolnictwem. J. po ukończeniu Gim. Filologicznego Męskiego i Żeńskiego w Sokołowie Podl. rozpoczął naukę w Seminarium Duchownym w Janowie Podl. Ze względu na stan zdrowia, edukację przerwał 10 XI 1921 i wrócił do rodzinnego Ceranowa. Natomiast od 17 XI 1921 do 20 VI 1922 pracował jako naucz. w Szk. Powsz. w Rytelach Święckich. Po zakończeniu r. szk. rozpoczął starania o ponowne przyjęcie do seminarium, pomyślnie zakończone 24 VIII 1922. Jednak zły stan zdrowia uniemożliwił mu udział w inauguracji r. akad. W obronie J. stanął ówczesny prob. par. ceranowskiej, ks. Jan Kłopotek. W liście do rektora Seminarium Duchownego w Janowie Podl. pisał o J.: „Jest on umysłowo przepracowany (…) Teraz doktorzy mu zabronili przemęczać się umysłowo i jako anemicznemu dobrze się odżywiać”. Prosił także o wyjątkowe traktowanie J., m.in. przez specjalne odżywianie i zgodę na dwutygodniowe przerwy w nauce co kwartał.

Wsparcie ks. J. Kłopotka przyniosło rezultaty. W 1927 r. J. skończył studia filoz. i teol. w Seminarium Duchownym im. Benedykta XV. 17 XII 1927 uzyskał święcenia kapłańskie z rąk bp. Henryka Przeździeckiego (zob.), a następnego dnia nominowano go wikarym par. w Węgrowie. Jego msza prymicyjna odbyła się w Boże Narodzenie w Ceranowie. W pierwszych l. kapłaństwa często zmieniał miejsce posługi. W IV 1929 przeniesiono go do par. Wodynie, sześć miesięcy później do Zbuczyna. W IV 1930 został wikarym w par. św. Stanisława w S. Nie został tu na długo, ponieważ w t. r. pracował w Kopytowie i wrócił do Zbuczyna. Cechą wspólną pierwszych l. kapłaństwa J. było inicjowanie we wszystkich miejscach, w których pracował, młodzieżowych kółek Akcji Katolickiej.

28 VI 1931 J. mianowano wikariuszem par. Zbuczyn z rezydencją w Radzikowie. Jednak już 13 II 1932 otrzymał swoje pierwsze probostwo w par. Łazówek. Jego priorytetem było „podniesienie stanu moralnego parafian”. W tym celu organizował rekolekcje wielkanocne (od 1938 r. z udziałem oo. oblatów z Kodnia), prowadził i organizował bractwa, Akcję Katolicką Mężów, Kobiet, Młodzieży, nabożeństwa, częstą komunię św., liczne akademie oraz odczytowe spotkania pozaliturgiczne. W 1938 r. przygotował pielgrzymkę do Rzymu na kanonizację Andrzeja Boboli.

Jako prob. par. Łazówek przeprowadził wiele prac remontowych. W tym celu powołał Radę Parafialną, do której należeli: Józef Karubin, Michał Krystosiak, Wiktor Drabanek i Jan Wierzbicki. W 1933 r. wspólnie powiększyli i odnowili kościół przez dobudowanie dwóch zakrystii, powiększenie chóru i przebudowanie wieży. Ponadto odrestaurowano plebanię i wnętrze kościoła, wymieniono dach. W 1937 r. staraniem J. wybudowano dom par. Natomiast już podczas II woj. świat. sprowadzono organy z warszawskiej Fabryki Biernackiego. Innym celem prob. J. było odzyskanie obrazu Matki Boskiej Łazówkowskiej. W 1913 r. zabrały go prawosławne mniszki z Wirowa. W tę akcję zaangażował Józefa Milika z Seroczyna (czł. Stronnictwa Narodowego, posła), który w 1934 r. i 1936 r. w tym celu wyjechał do Rumunii. 9 VI 1937 J. osobiście wyjechał na poszukiwania obrazu. Wszystkie te starania zakończyły się niepowodzeniem.

Podczas II woj. świat. J. wstąpił do struktur konspiracyjnych Stronnictwa Narodowego kierowanych przez J. Milika. Uczestniczył w pracach NOW, często też udostępniał plebanię na jej spotkania. Wspierał ruch oporu pomagając finansowo, udzielając jego czł. schronienia i posługi duszpasterskiej.

W 1946 r. w Łazówku obchodzono 25-lecie restytuowania par. Z tej okazji J. oprac. publikację Łazówek. Cudowna miejscowość na Podlasiu. Jednodniówka jubileuszowa wydana z okazji 25-lecia restytuowania parafii, wydaną nakładem Rady Parafialnej. J. zebrał w niej materiał źródłowy i przekazy ustne dotyczące historii miejscowości i kościoła. Znalazły się tu rozdziały poświęcone m.in. unitom oraz cudom Matki Boskiej Łazówkowskiej.

W 1947 r. J., pełniąc obowiązki prob. w Łazówku i dziekana dekanatu sterdyńskiego (w zastępstwie), udał się na dwumiesięczny urlop wypoczynkowy. W IV 1947, chcąc nowych doświadczeń, rozpoczął starania o przeniesienie do innej par. Zakończyły się one 27 VII 1950, gdy otrzymał nominację na administratora par. Ceranów. Nową funkcję objął od połowy IX 1950. W r. następnym został dziekanem dekanatu sterdyńskiego.

Po objęciu probostwa par. ceranowskiej, podobnie jak w Łazówku, przystąpił do prac remontowych świątyni. 27 V 1951 odbyła się konsekracja dzwonu „Roch”, której dokonał sufragan podl., ks. bp Marian Jankowski. W 1952 r. obchodzono 25-lecie kapłaństwa J., 8 XII jubilat odprawił okoliczną mszę św., homilię wygłosił były prob. ceranowski, ks. J. Kłopotek. Wraz z objęciem probostwa w Ceranowie J. zaczął prowadzić Kronikę parafii Ceranów. Pokazał w niej lokalne życie religijne na tle historycznym. Uwzględnił m.in. położenie geograficzne Ceranowa, etymologiczne pochodzenie nazwy miejscowości, dzieje rodziny Górskich.

W 1950 r. J. nie podpisał Apelu Sztokholmskiego oraz nie wziął udziału w Zjeździe Obrońców Pokoju w S. To doprowadziło w następnym r. do jego zawieszenia w pełnieniu obowiązków naucz. religii w szkołach na terenie par. W 1953 r. władze komunistyczne zmusiły J. do opuszczenia par. w Ceranowie i rezygnacji ze stanowiska dziekana dekanatu sterdyńskiego. Przyczyną był jego sprzeciw wobec popierania z ambony pomysłu utworzenia spółdzielni produkcyjnej. W aktach komunistycznych służb bezpieczeństwa określano go niekiedy jako agenta watykańskiego, uważano za zdecydowanego wroga Polski Ludowej. Wyjechał do brata do Jeleniej Góry, a wkrótce został wikariuszem par. w Kornicy. Wydarzenia te odbiły się na jego zdrowiu, wyjeżdżał do uzdrowiska w Polanicy Zdroju.

Od IV 1954 J. zwracał się do bp. Świrskiego z prośbą o przywrócenie go na stanowisko prob. w Ceranowie. Musiał jednak poczekać do 1958 r., gdy pełniący obowiązki ceranowskiej par. ks. Antoni Paduch poprosił o przeniesienie do liczniejszej par. J. 11 VII 1958 ponownie objął funkcję prob. w Ceranowie. Wówczas przystąpił do prac nad opracowaniem monografii Ceranowa – Ceranów dawniej i dziś. Monografia napisana z okazji jubileuszu 500-lecia istnienia Ceranowa” (1961- 65). Wykorzystał przy tym materiał zebrany wcześniej w Kronice parafii Ceranów, okoliczne akta par., wspomnienia. Kolejne l. wypełniły mu przygotowania do obchodów 1000-lecia Państwa Polskiego. W 1967 r. obchodził jubileusz 40-lecia kapłaństwa, w 1972 r. – 45-lecia. W 1970 r. bp Jan Mazur (zob.) w dowód uznania za postawę i pracę dusz-pasterską mianował J. kanonikiem hon. kapituły kolegiackiej w Janowie.

W 1969 r. J. pierwszy raz zwrócił się o zwolnienie ze stanowiska prob. Od pocz. l. 70. XX w. coraz częściej korzystał z terapii zdrowotnych. W VIII 1974 administrowanie par. przekazał w ręce ks. Lucjana Chojniaka. Natomiast 18 VIII 1976 całkowicie został zwolniony z funkcji prob. Wówczas zamieszkał w Domu XX. Emerytów w S. przy ul. Kościuszki 10. Tam zm. 25 I 1977. Nabożeństwo pogrzebowe odprawiono 27 I 1977 w siedleckiej katedrze, a 29 I trumnę złożono na cm. w Ceranowie.


Jakubik J., Łazówek. Cudowna miejscowość na Podl. Jednodniówka jubileuszowa wydana z okazji 25-lecia restytuowania parafii, Łazóweek 1946; Jakubik J., Ceranów dawniej i dziś, wstęp i oprac. A. Ziontek, S. 2005, s. XX-XXXVIII; W służbie dla Ceranowa. 500-lecie parafii Ceranów. 100-lecie śmierci Ludwika Górskiego, red. J. Bielińska i A. Ziontek przy współpracy R. Dmowskiego, S. 2008, s. 10, 15-16, 28, 69, 75-76, 83, 85-89, 90, 113-37, 162, 221-23, 226, 230; Czumaj Z., Sanktuarium Matki Bożej Pocieszenia w Łazówku, Łazówek 2012, s. 148-51.

 

(autor Małgorzata IWAŃSKA)