KONDRACIUK Marian


Ur. się 1 IX 1907 w Dyneburgu na Łotwie, gdzie jego ojciec Władysław był urzędnikiem wojsk. X stopnia zaszeregowania. Poza Marianem w rodzinie były jeszcze dwie siostry: Zofia i Janina. Po odzyskaniu niepodległości rodzina Kondraciuków przyjechała do Polski i osiedliła się w S. Przyszły mecenas rozpoczął edukację w murach Gim. Państw. im. Bolesława Prusa w S. Prawdopodobnie z powodu trudnych warunków materialnych rodziny K. postarał się o zatrudnienie. Od 1 IV 1929 pracował w charakterze urzędnika w siedleckim SO. Jednocześnie studiował na Wydz. Prawa UW, który ukończył w 1931 r. Wraz z pocz. 1932 r. K. otrzymał nominację na aplikanta sądowego w siedleckim SO. W tym charakterze pracował do pocz. 1934 r., a po złożeniu egzaminu sędziowskiego został nadal zatrudniony jako aplikant egzaminowany. Nominację na asesora sądowego uzyskał w VI 1935 i pełnił obowiązki sędziego przy Wydz. Karnym. W S. pozostał do czasu mianowania go sędzią grodzkim 18 V 1937, wtedy rozpoczął urzędowanie w Kamieniu Koszyrskim w woj. poleskim, (ob. Ukraina). W niedługim czasie został wyznaczony na kierownika sądu.

Wraz z rozpoczęciem działań II woj. świat. K. zrezygnował z pracy w sądownictwie i od 15 IX 1939 zatrudniono go na stacji kolejowej w Kamieniu Koszyrskim w charakterze robotnika-ładowacza. We IX 1942 K. powrócił na salę sądową, tym razem w charakterze obrońcy sądowego przy miejscowym sądzie. Czynności obrończe wykonywał do X 1943, wtedy nadarzyła się okazja powrotu do S., co uczynił.

W I 1944 został Kierownikiem Społecznego Warsztatu Szewskiego w S., a w VIII t. r. otrzymał propozycję przewodniczenia Sądowi Obywatelskiemu w S. – funkcję tę sprawował do 1 III 1946. We IX 1944 zaproponowano K. stanowisko radcy prawnego MRN w S. Pełniąc służbę na w.w. stanowiskach K. starał się jednocześnie o wpis na listę adwokatów, co nastąpiło 7 VII 1945. Mecenas cieszył się nie tylko w środowisku sądowniczym, ale również wśród społeczności siedleckiej uznaniem i sympatią. W opiniach na jego temat przesłanych do Rady Adwokackiej m.in. przez długoletniego sędziego okręgowego w S. Józefa Sikorskiego, późniejszego notariusza, czytamy: „Pana Kondraciuka znam jako człowieka, który jest pod względem etyki i honoru bez zarzutu i w całym mieście cieszy się jak najlepszą opinią. Za czasów okupacji niemieckiej Pan Marian Kondraciuk zachował się jako dobry Polak i patriota.” Natomiast znany adwokat siedlecki Wiesław Korzeniewski zauważył, że K.: „Jako prawnik odznacza się dużymi zdolnościami, głęboką wiedzą prawniczą i opanowaniem przedmiotu.” Zdaniem wiceprokuratora SO w S. Stanisława Petrusewicza to: „(…) sprężysty administrator na powierzonym mu stanowisku.” Mecenas rozpoczął urzędowanie w kancelarii przy ul. Obrońców Stalingradu (Brzeskiej).

Obok pracy zaw. K. pozostawał również aktywny społecznie. Oprócz przewodniczenia Sądowi Obywatelskiemu, od IX 1946 był przew. sekcji prawnej Komitetu Budowy Szkoły dla uczczenia drugiej rocznicy wyzwolenia. W X 1949 został radnym w MRN. Poza tym udzielał się w Komisji Kontroli Społecznej oraz Komisji Kwalifikacyjnej przy MRN.

Dużo miejsca w życiu K. zajmowało wędkarstwo, od 1946 r. należał do Siedleckiego Tow. Wędkarskiego, do 1949 r. był jego prezesem. K. zaangażował się politycznie. W ankiecie personalnej wspomniał jedynie o wstąpieniu do SP w 1946 r., które 18 VII t. r. zawiesiło działalność. Jednakże w niedługim czasie znalazł miejsce we Froncie Narodowym (PZPR, ZSL, SD); za aktywną pracę w jego szeregach został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi w 1956 r. Mecenas K. w siedleckiej palestrze pracował do 1 IX 1982, w tym od 1 XII 1978 na pół etatu.

Zm. w S. 15 VIII 1987. Pozostawił żonę Stefanię z Paderewskich i jedyną c. Danutę urodzoną w 1932 r.


AZORAwWOwS, Akta personalne K. , sygn. 592

(autor Danuta SOWIŃSKA)