Ur. 23 IV 1957 w W., s. Czesława i Teresy z Biesiadeckich. Wg oficjalnej metryki przyszedł na świat w W., choć – jak sam twierdził – w rzeczywistości ur. się w Wołominie, w domu babci Marii z Kobrynowiczów Biesiadeckiej (1901-83). Jego pradziadkowie, Antonina i Aleksander Kobrynowiczowie, zamieszkali w Wołominie przy ul. Miłej już po zakończeniu I woj. świat. Przybyli tu wraz z córką z Wołynia. Natomiast dziadek K. – Alojzy Biesiadecki pochodził z W. Po ślubie z Marią Kobrynowicz osiadł na stałe w Wołominie. Jako człowiek zamożny, będący mistrzem cechu szewskiego, a także społecznikiem działającym w wołomińskiej straży pożarnej, cieszył się szacunkiem lokalnej społeczności. Jego zakład wyrabiał obuwie nie tylko na rynek lokalny, lecz także dla renomowanych teatrów warszawskich. Babcia K., Maria Biesiadecka, miała ogromny wpływ na ukształtowanie jego młodzieńczej wrażliwości i zainteresowań historycznych. Przekazała mu wiele z własnych doświadczeń, zwłaszcza wojennych, kiedy w 1940 r. została deportowana przez NKWD z Wołynia do Uzbekistanu (ZSRR).
K. w l. 1964-72 uczył się w Szk. Podstawowej nr 28 w W. Jego pierwszą wychowawczynią w klasach 1-3 była S. Jasińska, natomiast od 4 do 8 klasy – Krystyna Piłacińska-Pikus, późniejszy długoletni warszawski naucz., m.in. dyr. Gim. nr 44 przy ul. Smolnej. Następnie naukę kontynuował w Lic. Ogólnokształcącym nr 28 im. Ruy Barbosy w W. W młodości pasjonował się literaturą przyrodniczą oraz historyczną. Z ogromnym zaangażowaniem swój wolny czas poświęcał kajakarstwu w Warszawskim Tow. Wioślarskim i Klubie Sportowym „Spójnia”, osiągając znaczące sukcesy jako młodzik i junior w kategorii jedynek. Zajął m.in. IV miejsce w Mistrzostwach Polski Juniorów i zdobył mistrzostwo W. juniorów w 1975 r.
W l. 1977-81 studiował historię na Wydz. Historycznym UW. 11 VI 1981 pod kierunkiem prof. Józefa R. Szaflika obronił na ocenę bardzo dobrą pracę magisterską zatytułowaną Tatarzy bialscy w XVII–XX wieku. W XI 1981 rozpoczął pracę jako asystent stażysta w Muz. Historii Polskiego Ruchu Rewolucyjnego. Od I 1982 (do końca r. szk.) pracował jako naucz. historii w Szk. Podstawowej nr 212 im. Krystyny Krahelskiej w W. Następnie zatrudniony został w Instytucie Nauk Politycznych UW (od 26 X 1983). Pełnił wówczas funkcję sekr. nauk. problemu resortowego dotyczącego dziejów ruchu ludowego, kierowanego przez prof. Zygmunta Hemmerlinga. W okresie 1 I-31 VIII 1986 był starszym asystentem w sekcji Historii Politycznej Polski Odrodzonej w Centralnym Ośrodku Metodycznym Studiów Nauk Politycznych (COMSNP) przy UW. Pracował pod kierunkiem prof. Jerzego Maternickiego. Po likwidacji COMSNP, od 1 X 1987 rozpoczął pracę na stanowisku starszego asystenta w Instytucie Historycznym UW. Od 1981 r. był uczestnikiem seminarium doktoranckiego prof. J. R. Szaflika, pod którego kierunkiem przygotował rozprawę doktorską pt. Maciej Rataj 1884-1940. Na jej podstawie 7 III 1990 uzyskał na Wydz. Historycznym UW st. dr. nauk humanistycznych w zakresie historii. Praca ta w 1991 r. ukazała się nakładem Wydawnictwa Sejmowego. 1 X 1992 został mianowany na stanowisko adiunkta.
W l. 1990-4 pełnił funkcję przew. Koła Uniwersyteckiego PSL. 28 VIII 1990 Naczelny Komitet Wykonawczy PSL powołał K. na stanowisko kierownika Wydz. Informacji i Propagandy. Funkcję tę sprawował do 15 III 1991, od podstaw organizując ten wydz. Współpracował bardzo blisko z ówczesnym prezesem PSL Romanem Bartoszcze, który oficjalnie w I 1991 powołał K. do Rady Naukowej Zakładu Historii Polskiego Ruchu Ludowego oraz na czł. kolegium red. „Rocznika Dziejów Ruchu Ludowego”. Był m.in. współorganizatorem centralnych obchodów Święta Ludowego na Jasnej Górze, współuczestniczył w reaktywowaniu Święta Czynu Chłopskiego w 1990 r., zaangażowany był w budowę Mauzoleum Walki i Męczeństwa Wsi Polskiej w Michniowie. Aktywnie działał także w Zarz. Woj. PSL w W. Był bliskim współpracownikiem i przyjacielem Wincentego Stawarza, wnuka Wincentego Witosa, prezesa Zarz. Woj. PSL. Redagował miesięcznik „Orka”, biuletyn informacyjny Zarz. Woj. PSL, na łamach którego publikował artykuły polemiczne, m.in. Parodia z państwa, parodia ze społeczeństwa, Wybory...!!!, Liberalizm gospodarczy i sukcesy ministra Balcerowicza. W l. 1993-7 pełnił funkcję asystenta posła PSL Stanisława Wójcika.
Od 1997 r. nawiązał współpracę z Instytutem Historii (IH) WSR-P w S., z którą na stałe związał się od 1 X 1999, prowadząc zajęcia m.in. z hi-storii historiografii, nauk pomocniczych historii, wstępu do badań historycznych oraz dziejów ruchu ludowego, Mazowsza i Podl. W 2004 r. na podstawie pracy Ruch ludowy a Kościół rzymskokatolicki w latach II Rzeczypospolitej uzyskał st. dr. habilitowanego w UW. Od X 2004 został mianowany na stanowisko prof. nadzwyczajnego AP. W okresie od 1 V 2005 do 30 IX 2006 był kierownikiem Zakładu Historii Wsi i Ruchu Ludowego w IH AP.
Od pocz. kariery nauk. K. zaangażowany był w działalność wielu tow. nauk. Był czł.: PTH, jednym ze współtwórców Ludowego Tow. Nauk.-Kulturalnego (w l. 1994-2006 pełnił funkcję sekr. ZG LTN-K), Komisji Historycznej ZG Związku Ochotniczych Straży Pożarnych Rzeczypospolitej Pol-skiej (OSP RP), Rady Nauk. Mazowieckiego Ośrodka Badań Naukowych, Rady Nauk. Zakładu Historii Ruchu Ludowego, Rady Muzeum Niepodległości w W. (następnie jej wiceprezesem aż do śmierci), prezesem Fundacji „Polonia Restituta”, skarbnikiem Polskiego Towarzystwa Etnologii Miasta, czł. Towarzystwa Przyjaciół Legionowa i wielu in. Był również inicjatorem powstania i pierwszym prezesem Mazowiecko-Podl. Tow. Naukowego (2009).
K. przez wiele lat zasiadał w komitetach redakcyjnych wielu periodyków naukowych, m.in. „Roczników Dziejów Ruchu Ludowego” (1992-2004), „Zeszytów Historycznych ZG OSP RP” (1996-2003), „Rocznika Mazowieckiego” (1998-2001), „Niepodległości i Pamięci” (1995-2010), „Szkiców Podlaskich” (1998-2008) oraz „Studiów Mazowieckich”, „Zeszytów Korytnickich”(inicjator powstania pisma), „Rocznika Bialskopodlaskiego”, „Rocznika Kałuszyńskiego”. Był także redaktorem naczelnym „Rocznika Legionowskiego” (2004-8) i „Rocznika Wołomińskiego” (2005-10). Pozostawił po sobie bardzo bogaty dorobek nauk., liczący w sumie ponad 500 publikacji – studiów, artykułów, przyczynków, recenzji, polemik, not biograficznych.
W szerokim spektrum zainteresowań nauk. K. mieściły się dzieje islamu w Polsce, historii historiografii, Mazowsza i Podl. oraz historia Polski ze szczególnym uwzględnieniem II RP, dziejów wsi i ruchu ludowego, ruchów społ.-polit., dziejów prasy i historii straży pożarnych. Od pocz. kariery nauk. K. pozostał wierny pracom badawczym nad dziejami wsi i ruchu ludowego w Polsce. Spod jego pióra wyszła gruntowna, rzetelna, opartana bogatym materiale źródłowym biografia Macieja Rataja, szereg studiów i przyczynków poświęconych m.in. Wincentemu Witosowi, Cyrylowi Ratajskiemu, ks. Józefowi Panasiowi i innym.
Bardzo ważne miejsce w dorobku nauk. K. zajmowała biografistyka. Opublikował szereg życiorysów w znanych i prestiżowych wydawnictwach, m.in.: w PSB, Słowniku biograficznym działaczy polskiego ruchu robotniczego, Słowniku biograficznym katolicyzmu społecznego w Polsce, SBPPiWM, którego był gł. pomysłodawcą, inicjatorem oraz redaktorem nauk. pierwszego tomu. Kilkaset haseł pióra K. znajduje się też w Encyklopedii historii Polski. Dzieje polityczne (1995) oraz Encyklopedii historii Drugiej Rzeczypospolitej (1999).
K. szczególnym zainteresowaniem darzył dzieje Mazowsza i Podl., którym poświęcił niezliczoną ilość studiów i artykułów nauk., dotyczących m.in. kultury ludowej Mazowsza i Podl., szkolnictwa i oświaty, szlachty i ziemiaństwa, walk narodowowyzwoleńczych. Zainicjował szereg monografii miast i miejscowości mazowieckich i podlaskich, m.in. Węgrowa, Korytnicy, Milanówka, Grodziska Mazowieckiego. Badania nad kolejnymi (m.in. Wołomin, Legionowo) były kontynuowane. Położył solidne podwaliny pod dalszy rozwój studiów i badań nad dziejami Mazowsza i Podl., na trwałe wpisując się do grona wytrawnych znawców tematyki regionalnej.
Bardzo istotnym polem badawczym w pracy nauk. K. były dzieje prasy podlaskiej w XIX-XXI w. Był autorem pionierskich Szkiców z dziejów prasy podlaskiej (S. 1997) oraz gł. inspiratorem i współredaktorem trzytomowych szkiców i materiałów poświęconych czasopiśmiennictwu podlaskiemu. W planach miał poszerzenie tej tematyki o prasę mazowiecką. W dorobku nauk. K. bardzo ważne miejsce zajmowały także badania nad osadnictwem tatarskim na Podl., dzieje islamu w Polsce, obrzędy pogrzebowe i kult zmarłych Tatarów. Dał im wyraz w licznych artykułach uwieńczonych m.in. pionierską monografią poświęconą mizarom muzułmańskim w Polsce. W szerokim kręgu jego zainteresowań nauk. znajdował się także ruch strażacki na Mazowszu i Podl.
Niezwykle bogatą tematykę badań nauk. przekazywał swoim uczniom na seminarium doktoranckim, na którym zgromadził liczną rzeszę młodych adeptów nauki, tworząc powoli wokół siebie szkołę badaczy Mazowsza i Podl. Wypromował sześciu doktorów: Tadeusza Borutę (temat rozprawy: Wieś podlaska w czasie I wojny światowej), Remigiusza Matyjasa (Powiat grójecki w latach II Rzeczypospolitej), Grzegorza Welika (Ziemiaństwo guberni siedleckiej w latach 1867-1912), Martynę Jurzyk (Samorząd gospodarczy województwa lubelskiego w dwudziestoleciu międzywojennym), Pawła Popiela (Ruch ludowy na Mazowszu w latach 1949-1975). Był także recenzentem w licznych przewodach doktorskich i habilitacyjnych.
Za działalność nauk. otrzymał wiele nagród, odznaczeń, wyróżnień. W 1988 r. otrzymał Nagrodę Zespołową Ministra Edukacji Narodowej II st. W 1992 r. został laureatem nagrody Rektora UW (nagroda I st.), Nagrody im. Macieja Rataja, Nagrody „Clio” I st. Wydz. Historycznego UW (1999). Uhonorowany został także Medalem im. Zygmunta Glogera (2000). W 2002 r. otrzymał Medal Hon. im. A. Patkowskiego „Za Zasługi dla Regionalistyki”. Za działalność w ruchu strażackim otrzymał Złoty i Srebrny Medal. Odznaczony był także przez szereg miast Mazowsza i Podl., m.in. za zasługi dla Węgrowa (2004), Liwa (2004), Wołomina (2009), Korytnicy (2009). Odznaczony był także Medalem im. Ks. Aleksandry Ogińskiej za Zasługi dla Siedleckiej Humanistyki (2009), Medalem za Zasługi dla UPH w S. W 2009 r. otrzymał hon. obywatelstwo gminy Korytnica.
Pasjonował się filatelistyką, numizmatyką, militariami, kolekcjonował pocztówki ręcznie malowane oraz medale. W pamięci przyjaciół pozostał jako człowiek serdeczny, życzliwy, wyjątkowo uzdolniony. K. był, jak piszą Tomasz Demidowicz i Sławomir Hordejuk: „badaczem o szerokich horyzontach umysłowych i zainteresowaniach wręcz renesansowych. Jako pedagog był wykładowcą życzliwym, prawym, ale i wymagającym, tak od siebie, jak i innych, rzetelności i uczciwości w pracach badawczych”. Pozostawił po sobie wiele zgromadzonych materiałów źródłowych dotyczących dziejów Mazowsza i Podl. oraz ruchu ludowego, które w IX-X 2011 przekazane zostały przez ż. K. do zbiorów Miejskiej Bibl. Publicznej im. Augusta Cieszkowskiego w Węgrowie.
Zm. 13 II 2011 w W. Spoczął w grobowcu rodzinnym Biesiadeckich i Kołodziejczyków na cm. parafialnym w Kobyłce. Pozostawił c.: Joannę Marię (ur. 1987) i Michalinę Agnieszkę (ur. 1998).
Bibliografia publikacji nauk. pracowników Wydz. Humanistycznego AP w S. z l. 1991–2000, oprac. zb. pod red. nauk. K. Wojtczuk, S. 2001, s. 47-9; Bibliografia publikacji historyków wojskowości AP za l. 1991-2003, oprac. D. Grzegorczuk, S. 2003, s. 188-212; Bibliografia publikacji naukowych pracowników Wydz. Humanistycznego AP w S. z l. 2000-5, oprac. zb. pod red. E. Jarmocha i K. Wojtczuk, S. 2006, s. 41-51; XV-lecie Instytutu Historii AP. Historia – biogramy – bibliografia, red. T. Boruta i D. Grzegorczuk, S. 2007, s. 38-40 (biogram), s. 142-157 (bibliografia za l. 1999–2006); Wituch T., Stolarczyk B., Studenci Instytutu Historycznego UW 1945-2000, W. 2010; Brzeziński S., Fudalej K., Pracownicy nauk.-dydaktyczni Instytutu Historycznego UW 1930-2010. Słownik biograficzny, W. 2012; „Zielony Sztandar” 2011, nr 10, s. 13 (nekr.); Stryjek J., Wspomnienie o profesorze Arkadiuszu Kołodziejczyku (1957-2011), „Rocznik Wołomiński” 2011, t. 7, s. 7-10 (w tym wykaz osiągnięć w pracy badawczej, s. 11-32); Tradycja i współczesność. Księga pamiątkowa Instytutu Historycznego UW 1930-2005, W. 2005, s. 256, 282-4, 682; Korneć G., Siedleckie Tow. Naukowe 1993-2008, S. 2008, s. 139-42; Przemówienie wygłoszone na pogrzebie Prof. dr. hab. Arkadiusza Jerzego Kołodziejczyka 17 lutego 2011 r. w kościele parafialnym pod wezwaniem Świętej Trójcy w Kobyłce, „Niepodległość i Pamięć” 2011, nr 1, s. 255-7; Hordejuk S., Prof. Arkadiusz Kołodziejczyk (1957-2011). Pamięci wybitnego historyka i badacza Tatarszczyzny, „Echo Studzianki” 2011, nr 1, s. 10-11; Demidowicz T., Hordejuk S., Pro memoria. Arkadiusz Jerzy Kołodziejczyk (23 IV 1957-13 II 2011), „Rocznik Bialskopodlaski” 2009-11, t. 17-19, s. 339-50; Gmitruk J., Arkadiusz Jerzy Kołodziejczyk (1957-2011), „Myśl Ludowa” 2011, nr 3, s. 275-8 (to samo w: „Rocznik Legionowski” 2012, nr 5, s. 118-23); Dmowski R., Śp. prof. nzw. dr hab. Arkadiusz Kołodziejczyk (1957-2011), „Szkice Podlaskie” 2011, z. 17/18, s. 301-5; Profesor Arkadiusz Kołodziejczyk (1957-2011). Honorowy Obywatel Korytnicy, „Zeszyty Korytnickie” 2011, t. 3, s. 3-4; Noiński E., Szczepański J. E., Profesor Arkadiusz Kołodziejczyk (1957-2011), [w:] Na ścieżkach mazowieckiej i podlaskiej krainy. Księga poświęcona pamięci Profesora Arkadiusza Kołodziejczyka, pr. zb. pod red. T. Skoczka, W. 2015, s. 9-16; Dmowski R., Kołodziejczyk Arkadiusz Jerzy (1957-2011), „Historia i Świat” 2017, nr 6 s. 245-7; Mazowsze w badaniach regionalnych końca XX wieku. Materiały z Forum Badaczy Mazowsza (20 marca 2000 r.), pod red. A. Stawarza, „Zeszyty Regionalne Mazowieckiego Towarzystwa Kultury” 2000, nr 11, s. 104-5; Arch. Muzeum Niepodległości w W., Akta osobowe K.; Arch. UPH w S., Akta osobowe K., sygn. 428 WH; Arch. Zakładu Historii Ruchu Ludowego w W., Akta osobowe K.; Materiały ze zbiorów prywatnych Agnieszki Kołodziejczyk (dyplomy, notatki osobiste, zapiski pamiętnikarskie z lat młodzieńczych); Miejska Bibl. Publiczna im. A. Cieszkowskiego w Węgrowie (Księgozbiór i materiały przekazane przez żonę K., w tym bogata spuścizna dotycząca życia i pracy nauk.-dydaktycznej); Bibliografia prac nauk. K., oprac. Agnieszka Kołodziejczyk, (mps ze zbiorów prywatnych ż. K.).
(autorzy Emil NOIŃSKI, Jacek Emil SZCZEPAŃSKI)