Ur. 15 VI 1892. Jego rodzice, Bartłomiej i Franciszka z Wojdów, byli rolnikami, mieszkańcami wioski Turze, gm. Międzyleś, w ówczesnym pow. radzymińskim. Po uk. 7 l., nauki czytania i pisania udzielał mu w domu domorosły nauczyciel wiejski - mieszkaniec wioski, który opanował już tę trudną sztukę. Następnie jęz. ros. - wykładowego w szkołach średnich - uczył go Zawadzki, nauczyciel szkoły w Ręczajach. On też przygotowywał Franciszka do klasy wstępnej gimnazjalnej.
W 1902 K. rozpoczął naukę w klasie wstępnej gim. przy ul. Brukowej na Pradze. Uczył się w nim do 1905, kiedy po wybuchu strajku szkolnego zajęcia lekcyjne zostały zawieszone, a uczniowie odesłani do domów. W 1906 wznowił naukę w polskim gim. Górskiego w W., którą zakończył w 1910, po uk. klasy 6 gim. Na wsi utrzymywał znajomość z Pawłem Wasilewskim, czł. Komitetu Redakcyjnego pisma „Siewba”, byłym posłem do Dumy Państwowej. Za jego pośrednictwem zetknął się z pismem „Siewba”, propagującym radykalne i postępowe myśli, wydawanym w Tłuszczu przez Jana Kielaka i Jana Adamowicza-Pilińskiego. Pismo starało się pobudzać chłopów do samodzielnej pracy społecznej, kulturalnej i politycznej. Później czytał „Zaranie” redagowane przez Maksymiliana Malinowskiego oraz „Drużynę”, propagującą sprawy młodzieżowe.
W 1913 K. wstąpił w W. do Polskich Drużyn Strzeleckich podległych komendzie Okręgu III w W. Z ramienia PDS został wysłany na przeszkolenie wojskowe do Galicji. W dniach od 3 do 22 I 1914 był uczestnikiem, w gronie 27 osób, kursu podoficerskiego instruktorskiego w Rabce. Nast. po egzaminach praktycznym i teoretycznym w dniach 23-24 I, wrócił do Królestwa i prowadził działalność polityczną na terenie powiatu w szeregach Narodo-wego Związku Chłopskiego. Kolportował nielegalną prasę wśród ludności chłopskiej oraz werbował okoliczną młodzież do ruchu strzeleckiego.
Wybuch wojny w 1914 wywarł wpływ na ruch niepodległościowy w Król. Pol. Na terenie tym działały dwie konspiracje wojskowe: ZWC i Polskie Drużyny Strzeleckie, posiadające kierownictwa na terenie Galicji. Już pod koniec pierwszej dekady VIII 1914 w W. pojawiły się inicjatywy zjednoczeniowe. A tuż po 10 VIII uzgodniono decyzję o zjednoczeniu szeregów ZWC i Polskich Drużyn Strzeleckich. Na czele połączonych organizacji stanął Karol Rybasiewicz ps. „Wilczyński” z PDS, a jego zastępcą został Adam Koc ps. „Witold” z ZWC. Początkowo konspiracja ta nie dysponowała jasnym planem działania. Sytuacja uległa zmianie dopiero po przybyciu emisariusza Józefa Piłsudskiego - ppor. Tadeusza Żulińskiego i objęciu przez niego 22 X kierownictwa organizacji. Jednocześnie z inicjatywy Żulińskiego ps. „Roman Barski”, bezimienna dotychczas organizacja otrzymała nazwę POW.
Żuliński starał się uczynić z POW ponadpartyjną siłę zbrojną, podporządkowaną jedynie własnemu dowództwu. Ponadto opracował on akt programowy - Deklarację POW, składającą się z 31 artykułów normujących całokształt życia organizacyjnego. Podstawowy zarys sformułowań zawartych w deklaracji zgodny był z wytycznymi Józefa Piłsudskiego. Utrzymany w niej został niepodległościowy program strzelecki. Artykuł 1 Deklaracji stwierdzał, że: „Celem POW jest zdobycie niepodległości Polski drogą walki zbrojnej”. Za głównego przeciwnika uznawano Rosję. Zgodnie z artykułem 2. organizacja znajdowała się w ścisłym związku z dowództwem Legionów Polskich i jemu podlegała.
Za jeden z najważniejszych elementów swojej misji Żuliński uważał podjęcie działalności bojowej. Dla realizacji tego zadania 30 XI powołany został Oddz. Lotny WP. W drugiej poł. II 1915, już po pierwszych doświadczeniach w działalności dywersyjnej na tyłach wojsk ros., struktura pionu dywersyjnego została zreorganizowana. Nowość stanowiło powołanie do życia okręgowych oddz. lotnych. Jednym z nich był okręgowy Oddział Lotny warszawski pod dowództwem Mariana Zyndram-Kościałkowskiego ps. „Orwid”. W skład jego weszli m.in.: Adam Koc ps. „Wacław”, Ignacy Mizikowski ps. „Miecznik”, Tadeusz Jaroszewicz ps. „Morgan”, Dudziński, Kąkolewski oraz odkomenderowani z Lubelskiego, Tadeusz Szturm de Sztrem ps. „Mały”, Bolesław Studziński ps. „Bohdan” i Franciszek Kominek ps. „Rządza”. 24 III 1915 w ramach akcji sparaliżowania warszawskiego węzła kolejowego F. Kominek, I. Mizikowski i J. Jarecki wysadzili most kolejowy na rzece Rządza między Tłuszczem a Wołominem. Oddz. Okr. brał udział w przygotowaniach do planowanej na 10 VI akcji na kasę drugiej armii ros. w Garwolinie. Mimo że akcja nie doszła do skutku, „Rządza” nawiązał kontakty w Garwolinie. Spotkał się m.in. ze Stanisławem Michalikiem (przydomek „Żaczek”), Kazimierzem Michalikiem (przydomek „Gąska”) i Filipem Trzmielewskim. Niedługo później korzystając z tych kontaktów Bolesław Studziński zorganizował w Garwolinie sekcję POW. W VIII 1915 w wyniku ofensywy wojsk niem. i austro-węgierskich Rosjanie opuścili W. i wycofali się za Bug. W W. zmobilizował się tzw. Bat. Warszawski POW. Jednym z jego żołnierzy był Franciszek Kominek. 22 VIII bat. wymaszerował z W. i 25 VIII dotarł do Łukowa. Następnego dnia, zgodnie z otrzymanym rozkazem K. opuścił szeregi bat., powrócił do pracy organizacyjnej i został wysłany przez przełożonych do organizowania struktur organizacyjnych w pow. płockim. „Po dłuższej wędrówce organizacyjnej […] wróciłem z powrotem na domowe pielesze” - napisał we wspomnieniach. W II 1916 objął funkcję komendanta Obwodu Mińsko-Maz. wchodzącego w skład I Okr. POW. Należy wspomnieć, że zarządzeniem z 22 III 1916 władze niemieckiego gen.-gubernatorstwa zlikwidowały pow. radzymiński, jego północną część włączyły do pow. mińsko-mazowieckiego, a południową do warszawskiego. W czasie działalności w terenie K. organizował komendy miejscowe POW oraz koła PSL „Wyzwolenie”. Podlegały mu m.in. KM w Jadowie (kmdt - Adam Blicharz), Radzyminie (kmdt - Julian Dudziński), Wołominie (kmdt - Adam Chciałowski), Strachówce (kmdt - Jan Kokoszko), Międzylesiu (kmdt - Habelman) i w Tłuszczu (kmdt - Feliks Tarczyński).
Kierowany przez K. Obwód wydawał pismo „Dla Ojczyzny”. Zakup drukarni i powielacza zorganizował Adam Bobiński, czł. POW z Mińska Maz., kierownik sklepu Singera w W. Umieszczono ją w mieszkaniu „Rządzy” w Turzu, gdzie również zamieszkał jego kolega, zecer Stanisław Kosior ps. „Rysiek Nowicki”. Kosior był jednocześnie zastępcą kmdta obwodu.
W 1916 „Rządza” został skierowany do Łowicza, z zadaniem prowadzenia prac organizacyjnych związanych z rozbudową POW i PSL. Tam też został aresztowany 14 VII 1917 i uwięziony w drodze administracyjnej. Mimo że jego sprawy nie rozpatrywano był więziony w Łowiczu (14 VII - 3 VIII 1917), Szczypiornie (3 VIII - 27 VIII 1917), Havelbergu (28 VIII 1917 - 3 I 1918), a nast. po przetransportowaniu w Modlinie (7 I - 3 II 1918). 3 II 1918 został bezterminowo urlopowany. We wspomnieniach napisał, że został zwolniony dzięki staraniom rodziców, a przede wszystkim dzięki przekupstwu pod warunkiem, że nie będzie zajmował się polityką. Po powrocie do domu musiał meldować się codziennie na posterunku w Mińsku Maz. Później został zwolniony z tego obowiązku, ale przez cały czas pozostawał pod obserwacją policyjną. W tym okresie nie pełnił żadnych funkcji organizacyjnych.
W poł. 1918, po rozbrojeniu I Korpusu Pol. w Rosji, K. przygotowywał napad na koszary w Mińsku Maz. w celu zabrania znajdujących się tam ok. 1000 karabinów. Akcja miała być wykonana siłami dwóch obwodów POW, ale do realizacji tego zamierzenia nie doszło.
W X 1918 K. ponownie nawiązał kontakt z POW. We wniosku z 25 X 1921 na odznaczenie Krzyżem Walecznych kpt. Rudnicki napisał: „W połowie października 1918 r. Fr. Kominek w niezwykle ciężkich warunkach, wykonując rozkaz Kmmendy Oddz. Lotn. POW przewozi transport broni z okolic Zegrza na Targówek. Narażając się każdej chwili na zagarnięcie przez gęsto krążące w owych okolicach patrole wojskowe, […] z całem poświęceniem i męstwem, nie posiadając żadnej osłony, spełnia swoje zadanie, dostarczając broń, która po dwóch tygodniach została użyta do walki z okupantami”. Na posiedzeniu Komisji z dnia 4 XI 1921 został zakwalifikowany do przedstawienia na odznaczenie.
W 1920 w czasie zagrożenia państwa przez najazd bolszewicki, 19 VII zaciągnął się do 201. pp ochotniczej. Wziął udział w walkach na froncie. Od 3 X do 20 XI służył w 5. pp Legionów, z którego został zwolniony w stopniu pchor. 10 IV 1923 został przeniesiony do rezerwy Rozkazem MSWojsk. Dep. X L55-29/tj z dn. 28 XII 1922.
Mianowany ppor. rezerwy ze starszeństwem z dn. 29 XI 1930 (Dz. Pers. 4/31; lokata 18). W okresie od 19 IX do 29 X 1932 odbył ćwiczenia w 22. pp.
W okresie II RP K. pozostał na wsi i zarządzał wraz z ż. Leokadią młynem wodnym i 29-hektarowym gospodarstwem rolnym. Po odzyskaniu niepodległości wielu działacz PSL starało się wciągnąć K. do pracy w administracji państwowej. Nie zgodził się, ponieważ - jak pisał we wspomnieniach - zżyty był ze wsią z którą łączyły go dawne więzy. Mimo to wiele czasu poświęcał na prace polityczne i społeczne.
Działając jako mąż zaufania inspektora szkolnego zorganizował na terenie gminy Międzyleś siedem szkół podstawowych oraz Dozór Szkolny. We wsi Turze założył Kółko Rolnicze i był jego prezesem. Przez kilka lat był czł. zarządu Stowarzyszenia Spoż., ponadto zorganizował Kasę Stefczyka, w której pracował jako czł. zarz. Był czł. zarządu OSP oraz zorganizował w niej sekcję teatralną. W wyborach samorządowych został czł. Sejmiku Pow. w Radzyminie a nast. czł. Prezydium Wydziału Pow. Przed 1929 był podwójtem gm. Międyleś oraz Prezesem Komitetu Budowy Szk. w Turzu. Udzielał się także w działalności politycznej, m.in.: w czasie kampanii wyborczej do Sejmu Ustawodawczego. Później był prezesem organizacji powia-towej PSL „Wyzwolenie”; zrezygnował z członkostwa w organizacji po rozłamie w niej i wydzieleniu się Stronnictwa Chłopskiego. W nast. l. K. współpracował z władzami państwowymi. W 1930 był sympatykiem BBWR, następnie działał w OZON i w końcu był prezesem koła SL. W okresie wyborów do izb ustawodawczych w 1938 agitował do niebrania udziału w głosowaniu. W 1939 K. był radnym gm. Międzyleś oraz prezesem Kółka Rolniczego i Kasy Stefczyka.
Wojnę 1939 K. spędził w domu. Z racji wieku nie został powołany do wojska. Ale niedługo pozostawał bezczynny. Wkrótce dotarł do niego Franciszek Tlaga i poinformował o rozpoczęciu działalności ruchu ludowego w konspiracji. Po dłuższym namyśle K. wyraził zgodę na tego rodzaju działalność. W V 1940 powstało kierownictwo powiatowe SL „Roch” w składzie: Marian Gotowiec z Krusza - przew., Stanisław Okulski z Roszczepa, Wincenty Koskowski z Klembowa - zastępca przew., Franciszek Tlaga z Krzywicy i Franciszek Kominek z Turza. Po powołaniu M. Gotowca na kmdta obwodu BCh, na przełomie 1940/1941 kierownictwo powiatowe SL „Roch” ukształtowało się w nowym składzie: F. Tlaga - przew., W. Koskowski i K. Z inicjatywy kierownictwa powiatowego powstały konspiracyjne władze gminne SL „Roch”. Przew. organizacji w gm. Międzyleś został K.
W 2. poł. 1943 K. ps. „Borkowski”, „Tur” objął funkcję delegata Rządu na Pow. Radzymiński. Delegatura Powiatowa występowała pod kryptoni-mem „Rekin”. W myśl wytycznych organizacyjnych miała się składać z referatów: bezpieczeństwa, z oddziałem administracyjno prawnym, technicznego, rolnictwa i aprowizacji, sanitarnego, wojskowego, samorządowego i oporu społecznego. Uprawnienia delegata były duże - pełnił on na terenie powiatu władzę administracji ogólnej pierwszej instancji. Sprawował ją do jesieni 1944, aresztowany przez NKWD został osadzony w pomieszczeniach Huty Szkła w Tłuszczu. Po śledztwie został wywieziony 12 XI 1944 w głąb ZSRR w ramach pierwszego transportu z Sokołowa Podl. i osadzony w obozie 270 Borowicze, a nast. w obozie 521 w Swierdłowsku. Do kraju powrócił 28 II 1946. Sprzedał wówczas młyn i odsunął się całkowicie od polityki.
W nowej Polsce nie znajdował dla siebie właściwej drogi działania. Zresztą w okresie stalinowskim uważany był za „wroga”, poplecznika reakcji. Nie angażując się po żadnej ze stron, doczekał „odwilży” jesienią 1956. Nawiązał wówczas bliższe kontakty z ZSL, ale nie udzielał się w pracy politycznej stronnictwa. Zajmował się głównie prowadzeniem gospodarstwa rolnego, pszczelarstwem i sadownictwem. Zm. 8 I 1973.
Za działalność niepodległościową był odznaczony Krzyżem VM V klasy (Nr 7561, dekret 13388/V M.Adj.Gen. z dn. 17 V 1922), Krzyżem Walecznych (Nr 38231, rozkaz 559/22 G.M.I. z dn. 10 I 1922), Krzyżem Niepodległości z Mieczami, Srebrnym Krzyżem Zasługi, Odznaką Pamiątkową Więźniów Ideowych (1929), Odznaką I Brygady LP.
Bagiński H., U podstaw organizacji Wojska Polskiego 1908-1914, W. 1935, s. 594-595; Brzozowski W., Oddział Lotny Wojsk Polskich (1914-1915), „Niepodległość” t. XIX, zeszyt 3(53), maj-czerwiec 1939; Cygan J., Cygan W. K., Ziemia mińska na drodze do niepodległości 1914-1921, W.-Mińsk Maz. 2008; Gnat-Wieteska Z., Z dziejów powiatu garwolińskiego. Tradycje patriotyczne, Pruszków 2009; Gnat-Wieteska Z., Franciszek Kominek (1892-1973) - działacz niepodległościowy i ludowy, „Rocznik Wołomiński” t. IV, 2008, s. 271-281; Jędrzejewicz W., POW i Batalion Warszawski. Moja służba 1914-1915, W. 1939; Mizikowski J., Z działalności organizacji strzeleckiej w powiecie radzymińskim, „Najnowsze Dzieje Polski” 1914-1939, t. XII, 1967; Nałęcz T., Polska Organizacja Wojskowa 1914-1918, Wr.-W.-Kr.-Gd.-Łódź 1984; ZHRL P.270. Kominek F., Wspomnienia, Radzymin 1972, mps.; O-744. Kielak S., Ruch ludowy w powiecie radzymińskim (na rocznicę 70-lecia), mps. z 1965; O-292. Gabryl J., Z dziejów ruchu ludowego w pow. radzymińskim (obw. wołomiński) - lata 1905-1939, mps. z 15 II 1973; R-II-675. Gotowiec E., Krótki zarys monograficzno-faktograficzny Batalionów Chłopskich na terenie powiatu Radzymin (obecnie Wołomin) w latach 1939-1944, mps.; CAW AP 12982. Franciszek K.; OPIW 13. Franciszek K.
(autor Zbigniew GNAT-WIETESKA)