K ur. się 29 X 1888 r. w Czyszkowie, wiosce pod Garwolinem, w rodzinie Marii i Jana. W 1904 r. uk. szk. powsz. w Garwolinie, w 1909 r. 6-mies. kurs rolniczy im. Staszica w W. oraz w 1912 r. Szk. Rolniczą w Pszczelinie. W l. 1905-1906 brał czynny udział w wydarzeniach rewolucyjnych na terenie Garwolina pod kierownictwem Michała Sekuły i Franciszka Dąbrowskiego. W V 1907 r. został czł. założonego w Zawadach, k. Garwolina Kółka Rolniczego im. Staszica, noszącego nazwę Zawadzkie Włościańskie Kółko Rolnicze. Przewodniczącym jego został Władysław Bronisław Mejer, właściciel folwarku Leszczyny, a sekr. Julia Malinowska, c. właściciela resztówki w Zawadach. Wśród czł. byli gospodarze z Zawad i sąsiednich wiosek - z Woli Rębkowskiej, Czyszkowa i Leszczyn, którzy chcieli poznać najnowsze zdobycze wiedzy rolniczej. W 1908 r. K został czł. zespołu teatralnego w Zawadach, tzw. „Drużyny”, założonego z inicjatywy Julii Malinowskiej. Grał m.in.: w sztuce Józefa Rączkowskiego „Wóz Drzymały”, w sztuce Franciszka Dominika „Ojcowizna”, granej w Teatrze Letnim w W. 2 i 13 II 1910 r. oraz w sztuce Jana Galasiewicza - „Maciek Samson” wystawionej 23 X 1910 r. w W. w sali Stow. Robotników Chrześcijańskich przy obecnej ul. Śniadeckich (poprzednio Kaliksta).

12 I 1913 r. K wyjechał do Kr. na praktykę rolną w maj. prof. dra Bujwida w powiecie wielickim. W III t. r. objął administracje tegoż maj. składającego się 3-ch folwarków i pracował tam do 23 XII 1918 r. W międzyczasie - jak pisał w swoim życiorysie - w r. 1914, 3 sierpnia zostałem aresztowany przez władze austriackie jako podejrzany poliycznie i osadzony w więzieniu garnizonowym w Krakowie. Dzięki wpływom prof. Dr. Bujwida, ówczesnego pułkownika, zostałem zwolniony z więzienia za specjalną przepustką Naczelnego Dowództwa. W czasie swojej pracy zawodowej na terenie Małopolski brałem czynny udział w pracy społecznej, organizując, przy wybitnym poparciu D-ra Roupperta, Kółko Rolnicze, Sklep Spółdzielczy oraz Ochot. Straże Poż. W Czasławiu i Raciunowicach. Równocześnie zaś brałem udział w pracach „Strzelca”. Zaznaczyć należy, iż aresztowanie, oraz wdzięczność dla prof. Dr. Bujwida, tudzież jego perswazje, iż praca moja społeczna i polityczna jest równie pożyteczna dla Kraju - zmusiły mnie do zaniechania wstąpienia do Legionów.

W XII 1918 r. K wrócił do Garwolina. 3 I 1919 r. rozpoczął pracę jako instruktor Okr. Związku Kółek Rolniczych (OZKR) na terenie pow. garwolińskiego. W t.r. zorganizował Stow. Rolniczo-Handlowe „Rolnik” w Garwolinie, w którym pełnił funkcję kierownika (1919 - VIII 1920). 7 IX 1919 r. na zjeździe w Garwolinie reprezentantów kół młodzieży wiejskiej został wybrany prezesem utworzonego wówczas Garwolińskiego Okr. ZMW. 12 XI zorganizował Koło Młodzieży Wiejskiej (KMW) w Garwolinie. W skład jego weszła młodzież chętna do prac społeczno-oświatowych. W VII 1920 r. współpracował z władzami wojsk. przy werbunku ochotników do WP, a nast. wstąpił jako ochotnik do 201 pp, w którym służył do 23 XII 1920 r. Po powrocie z wojska ponownie objął kierownictwo Stow. Rolniczo-Handlowego „Rolnik” (XII 1920 r. - III 1921 r.). 20 II 1921 r. wszedł w skład zarz. OZKR w Garwolinie, w którym pełnił z przerwami funkcję skarbnika aż do 1925 r. Jednocześnie był prezesem KMW w Garwolinie. W III 1921 r. ponownie wyjechał do Małopolski w celu objęcia administracji majątków prof. dr. Bujwida. Po powrocie do Garwolina, 14 XII 1922 r. objął kierownictwo „źle prowadzonego” Spółdzielczego Stow. Spoż. W Garwolinie, którym kierował do 10 II 1933 r. Stanowisko to opuścił ze względów rodzinnych. Ponadto w 1922 r. współdziałał w założeniu oddz. „Strzelca” w Garwolinie i był jego prezesem do 1925 r. W 1926 r. był jednym z założycieli i prezesem koła teatralnego „Świt” w Garwolinie. W l. 1926-1930 wystawiło ono ok. 30 sztuk teatralnych. Na początku 1932 r. połączyło się ono z chórem „Świt” prowadzonym przez Franciszka Paśniczka (zob.). Prezesem nowo powstałego Tow. Teatralnego „Świt” został K i pełnił tę funkcję do 1936 r. tj. do zaprzestania przez nie działalności.

W 1927 r. K został czł. Wydz. Pow. w Garwolinie, w 1929 r. czł. RM. We IX 1934 r. został wybrany burmistrzem Garwolina ale wobec niezatwierdzenia go 11 XII 1934 r. na tej funkcji stanowisko burmistrza objął Franciszek Paśniczek, a wiceburmistrza K.

20 IV 1929 r. w wyniku połączenia działających w powiecie: Okr. Tow. Rolniczego z Okr. Związkiem Kółek Rolniczych powstało OTOiKR w Garwolinie. K wszedł w skład Rady, a nast. w wybranym Zarz. objął funkcję skarbnika. Następny zjazd OTOiKR odbył się 7 II 1931 r. K został wybrany w skład Rady, a od 25 II 1931 r. był czł. Zarz. OTOiKR. Działał wówczas w Stronnictwie Chłopskim. W 1937 r. był wiceprezesem OTOiKR. 18 I 1931 r. wszedł w skład Pow. Komisji Spółdzielczej w Garwolinie.

W okresie dwudziestolecia międzywojennego K należał jako czł. czynny do wielu organizacji, m.in.: LOPP., LMiK, BBWR.

W X 1939 r. K wszedł w skład powstałej w Garwolinie struktury konspiracyjnej Komendy Obrońców Polski, a nast. w skład Armii Krajowej. Po wyzwoleniu Garwolina spod okupacji niem. wszedł w skład nowo organizowanych władz administracyjnych w mieście. 21 IX 1944 r. został członkiem Komisji Pracy i Opieki Społecznej MRN w Garwolinie, mającej zadanie rejestracji sierot i półsierot, organizowania akcji dożywiania i pomocy najbiedniejszym. 14 VII 1945 r. został członkiem ZM w Garwolinie (14 VII 1945 r. - 5 I 1946 r.), nast. wiceburmistrzem (5 I 1946 r. - 8 VIII 1947 r.) i burmistrzem (8 VIII 1947 r. - 31 VII 1948 r.). Za jego kadencji został wybudowany Ośrodek Zdrowia i łaźnia miejska. Ponadto wyposażono gim. w sprzęt i pomoce szkolne. Był także prezesem Komitetu Rodzicielskiego w Gim. 13 XI 1948 r. K, jako czł. ZM, wszedł w skład Komitetu Fundacji Sztandaru dla OSP Garwolin, działającego do 4 XII 1949 r. 8 XII 1957 r. został wybrany prezesem OSP i funkcję tą pełnił do śmierci, tj. do 27 V 1962 r. Został pochowany na miejscowym cm. par w Garwolinie.

Był żonaty z Józefą Mikulską od 1928 r. (zm. 22 VIII 1988 r.).

Gnat-Wieteska Z., Organizacje społeczne i kulturalne w Garwolinie, [w:] Garwolin. Dzieje miasta i okolicy, W. 1980, s. 194, 207, 208, 212, 215-216, 255, 353, 354); Gnat-Wieteska Z., Armia Krajowa. Obwód „Gołąb” - Garwolin, Pruszków 1997, s. 24, 145; Piesio T., Historia ruchu ludowego w powiecie Garwolińskim 1864-1949, W. 2001, s. 67, 167, 198, 199, 277; Gnat-Wieteska Z., Dzieje Ochotniczej Straży Pożarnej w Garwolinie, Pruszków 2015, s. 46, 50, 52; Gnat-Wieteska Z., Z dziejów powiatu Garwolińskiego. Tradycje patriotyczne. Pruszków 2009, s. 95, 97; Gnat-Wieteska Z., Ziemianie, organizacje, stowarzyszenia rolnicze i spółdzielcze w powiecie garwolińskim, mps., s. 64, 68, 73,74, 95, 105, 128, 137, 138; Życiorys Józefa Krzyśpiaka z dnia 13 maja 1935 r., rkps w zb. autora.

(autor Zbigniew GNAT-WIETESKA)