Ur. 8 XII 1850 r. w Ortelu Królewskim, pow. bialski ówczesnej gub. lubelskiej. Był s. Karola (zob.), uczestnika powstań narodowych i zesłańca, oraz Konstancji z Sikorskich, córki ros. oficera rozstrzelanego w Grodnie za udział w powstaniu listopadowym. Miał jedną siostrę Apolonię, ur. 6 V 1856 r.
Ch w 1863 r. uk. szk niższą w B.Podl. Od 14 r. życia musiał sam dbać o własne utrzymanie, ponieważ o. został zesłany na Syberię po powstaniu styczniowym. W 1866 r. uk. szk. realną i wstąpił do Szk. Gł. W W. na medycynę. Musiał jednak przerwać naukę z powodów materialnych. W międzyczasie zaczął tworzyć krótkie teksty wierczowane, publikowane przeważnie w pismach satyrycznych.
W 1871 r. Ch został buchalterem leśnym z zarządzie dóbr księcia Wittgesteina w Słucku. Nast. przeniósł się do Werek k. Wilna. Obok zajęć zarobkowych na Litwie stał się korespondentem pism warszawskich, m. in. „Prawdy”, „Wędrowca”, „Kuriera Polskiego” i innych. Zaangażował się walkę z rusyfikacją Wileńszczyzny. Jako najdogodniejsze narzędzie uznał książkę polską, w której pokładł największe nadzieje. Wspólnie z Elizą Orzeszkową założył w Wilnie księgarnie, obejmując w niej stanowisko kierownika działu wydawniczego. Szczegółowa rola Ch w całym przedsięwzięciu nie jest dokładnie znana. Niektórzy badacze uznają go za wspólnika E. Orzeszkowej (Jerzy Edmund Jankowski), inni za kierownika księgarni (Mieczysława Romankówna), jeszcze inny nawet za inicjatora całego przedsięwzięcia Lucjan Uziębło). Równolegle redagował w Wilnie czasopismo satyryczne „Alfabet”, gdzie umieszczał również swoje utwory. Wyszły 4 numery pisma: „Bodziec”, „Cerber”, „Argus”, Dzwonek”. Ponadto opublikował pod ps. „Korwin”: Listki opadłe (seria I 1873 r. i seria II 1877 r.), Śmiech do Łez (1885 r.), Z życia. Nowele i satyry (1887 r. nowele: Daniło, Żałoba, Przedostatnie posługi, Zobaczył, Zbyteczne, Kabała).
Księgarnia działała w l. 1879-1882. W 1882 r. została zamknięta przez władze ros. za „niepożądaną” działalność. Sam Ch został deportowany do miejsca swego ur. Po pięciu l. wrócił do Wilna, gdzie wkrótce, w 1887 r. zm. Został pochowany na cm. na Starej Rossie (sektor 12d, miejsce 015). Pozostawił niedrukowany poemat Ofiary oraz kilka powieści obyczajowych.
Uziębło L., Chełmiński Wincenty Klemens, PSB t. III, Kr. 1937, s. 280; Brensztejn M., Chełmiński Karol, h. Nałęcz, PSB t. III, Kr 1937, s. 279; Lipski J. J., „Listy zebrane”, Eliza Orzeszkowa, pod redakcją Jana Baculewskiego, tom 1, do redaktorów i wydawców: Józefa Sikorskiego, Gebethnera i Wolffa, Franciszka Salezego Lewentala, Wacława Makowskiego…, „Pamiętnik Literacki”, 1955, nr 46/3, s. 291; Profesjonalna elektroniczna baza bibliografii Estreichera, [online] https://www.estreicher.uj.edu.pl/xixwieku/baza/?offset=97650&limit=30&sort=id&order=0& [dostęp 23.07.2023].
(autor Marcin ŁOZICKI)