Ur. się 26 XI 1907 r. w Adamowie w pow. chełmskim. Jej rodzicami byli Kazimierz Grunwald i Amelia z d. Przemyska. W Adamowie mieszkała do 1915 r., kiedy to wraz z rodzicami przeprowadziła się do Rosji, do Odessy gdzie przebywała do 1918 r.
W 1921 r. U. wstąpiła do Państw. Preparandy Naucz. w Chełmie-Lubelskim, gdzie uk. dwa kursy. W 1923 r. wstąpiła do Państw. SN Żeńskiego w Chełmie, gdzie uczyła się przez pięć l. W tym czasie pracowała w szkol. kole Młodzież PCK oraz prowadziła I Drużynę Harcerską w Szk. Powsz. w Chełmie. Ponieważ miała zarówno talent muzyczny jak i dydaktyczny, podczas niemal całego piątego kursu zastępowała prof. śpiewu prowadząc zajęcia w szk. przy seminarium naucz. oraz czterogłosowy chór w samym seminarium.
W VI 1928 r. U. uk. naukę w SN. Pierwszego IX t.r. podjęła pracę naucz. w trzyklasowej szk. powsz. w Dubie w pow. tomaszowskim (Tomaszów Lubelski). Założyła tam chór szkol. oraz drużynę harcerską. Swojej działalności nie ograniczała wyłącznie do samej szk. i założyła Koło ZMW „Siew”. Dodatkowo oddała się szerzeniu edukacji wśród osób dorosłych organizując dla nich wieczorowe kursy. Pracowała też w OSP. Po r. została przeniesiona do Tomaszowa Lubelskiego.
9 VII 1929 r., odbył się ślub U. z Janem Uziębło, naucz. w szk. powsz. w Domanicach, pow. siedlecki. W t.r. oboje podjęli pacę w szk. w Mokobodach w pow. siedleckim. Tutaj również U. brała udział w prowadzeniu wieczorowych kursów dla dorosłych. Dodatkowo założyła Oddz. Żeński ZS (jej mąż był zał. Oddz. ZS). 26 VII 1930 r., przyszedł a świat jej pierwszy s., Krzysztof.
W 1931 r. małżonkowie Uziębło zostali przeniesieni do Domanic, gdzie oboje podjęli pracę naucz. Domanice stały się nowym domem państwa Uziębło i oboje zaangażowali się w pracę dydaktyczną w szk., ale też poza nią, wytrwale walcząc z analfabetyzmem wśród dorosłych. Byli też bardzo zaangażowani społ. U. pracę społ. rozpoczęła od OSP. Jej główną pasją była jednak muzyka i w 1931 r. U. i Jan Uziębło zorganizowali zespół artystyczny o niesprecyzowanym charakterze. W jego skład wchodziły sekcje: recytatorska, teatralna, taneczna, śpiewacza oraz inne.
14 I 1932 r. U. zdała praktyczny egzamin na naucz. szk. powsz. a 30 VI ur. drugiego s., Donata.
W czasie II woj. świat. U. wraz z mężem była głęboko zaangażowana w tajne nauczanie (TON). W 1941 r. jej mąż został dyr. szk. w Domanicach.
Po zakończeniu wojny U. na nowo zaangażowała się w prowadzenie grupy teatralno-muzycznej. Na temat ponownego powstania tej grupy zachowana w pamięci starszych mieszkańców gminy anegdota podaje, że pewnego wieczoru przechodząc koło remizy, gdzie odbywała się wiejska zabawa, U. usłyszała dochodzące z wnętrza odgłosy awantury. Weszła do środka i spacyfikowała kłócących się mężczyzn. Nazajutrz cała grupa pojawiła się w domu naucz. prosząc ją, aby zorganizowała dla nich zespół. U. zgodziła się i zaczęła pracę z 52 ochotnikami. Starsze pokolenie przypominało sobie i zbierało lud. przyśpiewki i zwyczaje gromadząc i przekazując dziedzictwo lud. młodszym pokoleniom. W zespole śpiewały, tańczyły i grały osoby w różnym wieku i z różnych pokoleń, co w przyszłości dało zespołowi nazwę Zespół Trzech Pokoleń (1952 r.), a później Zespół Pieśni i Tańca Trzy Pokolenia (1972 r.).
Działalność zespołu szybko stała się wizytówką Domanic. Była też pomocą i motywacją do rozwoju całej gm. i właśnie zespołowi U. poświęciła większość swojego zaangażowania. Pod kierunkiem U. i Jana Uziębły, którzy byli bardzo szanowani, mieszkańcy rozpoczęli budowę świetlicy dla zespołu, utwardzanej drogi do S., a znajomości, jakie posiadała U. na szczeblach woj. oraz nagrody zdobywane przez zespół, pomogły zgromadzić fundusze na dalszy prężny rozwój gm., na założenie poczty i ośrodka zdrowia.
Zespół pieśni i tańca stał się nie tylko wizytówką Domanic, ale i całego regionu. Pod kierownictwem U. wielokrotnie gościł na łamach gazet regionalnych i krajowych takich jak: „Życie Warszawy” (w 1952 r.), „Gromada Rolnik Polski” (w 1956 r.), „Sztandar Młodych” (w 1956 r.), „Dziennik Ludowy” (w 1959 r. i 1961 r.), „Trybuna Mazowiecka” (w l.: 1963, 1966, 1968, 1969, 1970, 1971), „Chłopska Droga” (w 1966 r. i w 1970 r.). Zespół wystąpił w warszawskim teatrze „Roma” (1 XII 1951 r.), w obchodach 1-maja w W. i Centralnych Dożynkach w Kr. (1952 r.), w audycji radiowej stacji W.a (22 XII 1955 r.), a w 1970 r. na festynie z okazji 25-lecia „Chłopskiej Drogi” oraz na wielu innych uroczystościach o zasięgu krajowym. W związku z działalnością zespołu, który skupiał się na utrwalaniu i przekazywaniu tradycji lud., U. wielokrotnie otrzymywała wyrazy uznania ze strony władz oświat. oraz kulturowych.
Także działalność oświat. oraz społe. U. została zauważona i doceniona. Została ona nagrodzona następującymi odznaczeniami: Brązowym „Medalem za Długotrwałą Służbę” 1 IX 1938 r.; Srebrnym Krzyżem Zasługi 9 IX 1956 r.; Złotym Krzyżem Zasługi 27 VI 1956 r.; srebrną odznaką „Za zasługi dla Woj. Mazowieckiego” 12 XI 1963 r.; odznaką „Zasłużonych Działaczy Kultury” 3 V 1964 r.; Krzyżem Kawalerskim „Orderu Polonia Restituta” 12 XI 1966 r.; „Odznaką Tysiąclecia” w 1966 r.
U. zm. 14 X 1971 r, w wieku 63 l., w szpit. siedleckim. Przyczyną śmierci był zakrzep tętnicy mózgowej. Jej ciało zostało złożone w grobie na cm. w S.
Śmierć U. stanowiła wielki cios dla społeczności gm. Domanice, dla której zrobiła w swoim życiu tak wiele i w której była powszechnie szanowana i kochana. Tablica upamiętniająca tę wybitną pedagog i działaczkę społ. do dzisiaj znajduje się w korytarzu szk. podst. w Domanicach Kolonii a towarzyszące jej życiu hasło: Szukaj przyjaciół tam, gdzie śpiewają jest przekazywane kolejnym pokoleniom uczących się tam dzieci.
Zawadzka A., Szkoła siedlecka w czasie okupacji hitlerowskiej 1939-1944, W. 1986; Iwanicki M., Szkolnictwo siedleckie, S. 1997; Jastrzębska K., Dzieje zaścianka szlacheckiego Jastrzębie, S. 2003; Niedziółka K. T., Dzieje Domanic 1548-2002, S. 2005; Sokolnicka D., Pokazy zespołów artystycznych, „Głos Nauczycielski”, 29 VI 1956 s. 1; Arch. Szk. Podst. w Domanicach Kolonii, Kronika Zespołu Trzy Pokolenia; Szulska M., Maria i Jan Uziębło – życie oraz działalność pedagogiczna i społeczno-polityczna. Praca mgr. napisana na Wydz. Humanistycznym AP w S., 2004 r., niepublikowana; Kulka J., Trzy Pokolenia. Zespół w Domanicach, https://dolfil.pl/ogloszenie,trzy-pokolenia-zespol-w-domanicach,56,25, [dostęp 26.03.2022].
(autor Joanna SZKLARZ)