Ur. się 25 VII 1904 r. w Bezwoli w pow. radzyńskim jako s. Franciszka i Karoliny z Rakowskich w rodzinie robot.–chłopskiej. Najpierw uczył się w szk. powsz., a potem dwuletnim Państw. SN w Leśnej Podl., które uk. w 1925 r. Nast. doskonalił wykształcenie w Wyż. SN w Państw. Instytucie Robót Ręcznych i Rysunków w W. (1938 r.). Wcześniej, już w VIII 1925 r. rozpoczął pracę w publicznej szk. I st. w Olszewnicy.
Ożenił się z Julią Świątek, naucz. i miał z nią dwie c.: Barbarę Teresę (ur. 3 X 1934 r.) i Grażynę (ur. 1 V 1938 r.). Obie zdobyły wykształcenie medyczne. W 1936 r. został red. „Głosu Powiatu Radzyńskiego” i dojeżdżał do Międzyrzeca i Żerocina. W l. 1928-1940 pracował jako naucz. w szk. powsz. II st. w Żerocinie. Był również inicjatorem wybudowania nowej szk. oraz założenia straży pożarnej. W l. 1940-1944 był naucz. w szk. powsz. w Międzyrzecu Podl. Uczestnik kampanii wrześniowej w 1939 r.
W okresie okupacji S. działał w ruchu oporu w szeregach BCh i AK pod ps. „Zagon” i „Zygmunt”. Uczestniczy też w tajnym nauczaniu. Po wkroczeniu do Międzyrzeca wojsk sowieckich przez 19 dni pełnił z ramienia AK funkcję kmdta m., a za swą działalność jako „Piłsudczyk” i za organizowanie pomocy dla walczącej W. w d. 13 VIII 1944 r. został aresztowany i bez wyroku wywieziony w głąb Rosji. Przebywał w obozach w Riazaniu i Diagilewce podległych zarządowi administracyjnemu KGB nr 454 w Riazaniu. Powrócił z zsyłki w II 1946 r. w stanie kompletnego wyczerpania fizycznego i psychicznego. Przed wywózką do łagrów przebywał krótko w areszcie NKWD w L. przy ulicy Lipowej (15 VIII–19 VIII 1944 r.) oraz w obozie na Majdanku (19 VIII–23 VIII 1944 r.).
Po zakończeniu działań wojennych od 11 II 1946 r. do 30 VI 1946 r. S. pracował w Szk. Podst. nr 2 a nast. do końca VIII t.r. w średniej Szk. Roln. w Międzyrzecu Podl. Od 1 IX 1946 r. został zatrudniony w charakterze naucz. w LO w Międzyrzecu Podl., gdzie pracował do 30 VIII 1972 r. Od 1960 r. pełnił funkcję dyr. LO. Mianowanie otrzymał 1 XII 1962 r. Kwalifikacje do nauczania w szk. ogólnokształcących S. zdobył w 1955 r. (egzamin państwowy w Instytucie Kształcenia Naucz.). Dziesięć l. później w Olsztynie uk. Centralny Kurs dla Dyr. Liceów. W czasie pracy zaw. był niesamowicie aktywny. Wieloletni działacz ZSL, radny w Międzyrzecu Podl. i pow. radzyńskim. Był czł. Pow. Komisji Badań Zbrodni Hitlerowskich. Będąc już na emeryturze często kontaktował się ze swoimi uczniami i brał czynny udział w życiu szk. gdzie miał swoisty mir. Dorywczo nauczał jeszcze w lic. geografii.
Za swoją działalność w okresie okupacji i po wojnie S. był wielokrotnie odznaczany m.in. Medalem Wojska Polskiego (Londyn 15 VIII 1948 r. nr. leg.35 817), Krzyżem Armii Krajowej (Londyn 18 VI 1985 r., nr.leg.33 623), Krzyżem Partyzanckim i Złotą Odznaką ZNP za tajne nauczanie (W. nr leg.27 z 10 VI 1985 r.), Krzyżem Kawalerskim OOP, Złotym Krzyżem Zasługi, Odznaką Zasłużony Nauczyciel PRL. Za zasługi dla pożarnictwa został wyróżniony złotą i srebrną odznaką. Lubiany i ceniony przez młodzież, naucz. i rodziców – mieszkańców Międzyrzeca.
Zm. w wieku 88 l. na zawał serca. Pochowany został na cm. w Międzyrzecu Podl. Swoje wspomnienia i przeżycia opisał S. w pamiętnikach na łamach „Rocznika Międzyrzeckiego”- organu nauk. Tow. Przyjaciół Nauk i „Głosu Międzyrzeckiego”.
Geresz J., Międzyrzec Podlaski. Dzieje miasta i okolic, B. Podl.-Międzyrzec 1995, s. 284, 289, 321, 323, 330; Kornacki R., Międzyrzec w życiorysy wpisany, Międzyrzec Podl. 2011, s. 337, 383; Makaruk J., Międzyrzec Podlaski ośrodkiem tajnego nauczania w powiecie radzyńskim (1939-1944), „Rocznik Międzyrzecki” t. VI Międzyrzec Podl. 1974, s. 99-108; Arch. LO im. gen. Władysława Sikorskiego w Międzyrzecu Podl., Teczka akt osobowych; Informacje i życiorys uzyskane od wnuczki Józefa Szweda Leśmiak Ewy.
(autor Ryszard KORNACKI)