DENISIUK Ludwik

Ur. się 26 VIII 1907 r. w miejscowości Stasiówka gm. Łomazy pow. B.Podl., w ówczesnej gub. Siedleckiej, w rodzinie Jana. Po ukończeniu Publicznej Szk. Powsz. w Łomazach zdał egzamin i podjął dalszą naukę w Państw. SN Męskim im. Mieczysława Brzezińskiego w Leśnej Podl. Podczas nauki w tym zakładzie kształcenia naucz. na Płd. Podl. należał do drużyny harcerskiej i koła sportowego. Po zdaniu egzaminu dojrzałości w VI 1929 r. (VI Komplet, kurs im. Kazimierza Promyka) i zdobyciu uprawnień naucz. publicznych i pryw. szk. powsz. D. zdecydował się na studia. Zdał egzamin wstępny i podjął studia w Centralnym Instytucie Wych. Fizycznego w W. Brał czynny udział w pracach uczelnianej organizacji Akad. Związku Sportowego. Uprawiał siatkówkę, koszykówkę i lekkoatletykę.

D. po sfinalizowaniu pracy dypl. w VI 1931 r. pierwszą pracę podjął jako naucz. wych. fizycznego w jednej ze szk. średnich w Bydgoszczy. Zainicjował badania nad rozwojem i sprawnością fizyczną dzieci, których rezultaty publikował na łamach specjalistycznego czasopisma „Wychowanie Fizyczne”.

Zmobilizowany w przededniu napaści Niemiec hitlerowskich na Polskę wziął udział w Wojnie Obronnej Polski 1939 r. jako ppor. WP w jednym z pp. Po klęsce wrześniowej powrócił w rodzinne strony. 1 X 1940 r. D. otrzymał posadę naucz. w Szk. Powsz. Nr 3 im. Marii Konopnickiej w B.Podl. i pracował w niej nieprzerwanie do 31 VIII 1944 r. Równolegle włączył się w działalność konspiracyjną w szeregach Chłopskiej Straży „Chłostry” pod ps. „Dominik”. Pełnił funkcję szefa Agencji Informacyjnej BCh na pow. B.Podl. Trzy mies. po przejściu frontu w X 1944 r. D. został wybrany na przew. MRN i na pierwszego burmistrza m. B.Podl. Równocześnie z ramienia SL i ZMW „Wici” został wybrany na posła do KRN w W. Ważne funkcje w B.Podl. pełnił do 6 IV 1945 r.

Wobec trudnej sytuacji społ.-polit. D. wycofał się z działalności i zdecydował się na opuszczenie Płd. Podl. Wyjechał na Pomorze do znanego sobie m. Bydgoszcz. 1 IX 1945 r. został mianowany p.o. wizytatora wych. fizycznego w Kuratorium Okręgu Szkol. Pomorskiego w Toruniu. W poł. 1953 r. został oddelegowany do pracy w Min. Oświaty. Od 1956 r. sprawował funkcję Naczelnika Wydz. Wych. Fizycznego w tymże ministerstwie. R. później D. został pracownikiem nauk. Instytutu Nauk. Kultury Fizycznej w W., z którym wcześniej współpracował. W II poł. l. 50. XX w. był jednym z inicjatorów i organizatorów eksperymentu szkol., badającego wpływ sprofilowanych programów nauczania wych. fizycznego na rozwój i sprawność dzieci. Od końca l. 50. XX w. i przez całe l. 60. pełnił funkcję kierownika Zakładu Wych. Fizycznego we wspomnianym instytucie.

W 1961 r. D. obronił pracę doktorską pt.: Badania nad wartością niektórych prób sprawności fizycznej. W 1969 r. kontynuując badania przestawił rozprawę habilitacyjną na temat: Program wychowania fizycznego, a sprawność młodzieży szkolnej. W t.r. został pierwszym rektorem Wyż. Szk. Wych. Fizycznego (WSWF) w Gd.-Oliwie, do której powstania w dużym stopniu się przyczynił. Był inicjatorem powstania „Zeszytów Naukowych WSWF” w Gd., bibl. uczelnianej oraz organizatorem pierwszych konferencji nauk. Od 1970 r. sprawował funkcję przew. Komitetu Wydawnictw Uczelnianych WSWF w Gdańsku. Po powrocie do W. w 1972 r. D. został mianowany prof. nadzwyczajnym w Instytucie Nauk. Kultury Fizycznej w W. Prowadził działalność nauk. i organizatorską jako z-ca dyr. Instytutu Programów Szkoln. Min. Oświaty i Wychowania. W l. 1974-1982 był red. naczelnym czasopisma „Wychowanie Fizyczne i Higiena Szkolna”. W czasopiśmie tym zamieścił szereg artykułów nauk. dotyczących problematyki sprawności fizycznej dzieci i młodzieży, nauczania wych. fizycznego w szk. Był autorem cennych testów sprawności fizycznej i współautorem programów kultury fizycznej w polskim szkolnictwie. Wypromował 25 drów, napisał ponad 120 różnego rodzaju publikacji nauk., w tym był współautorem podręczników: Elementy teorii i historii wychowania fizycznego (współautor K. Fidelus), W. 1969, Podstawy teorii i metodyki wychowania fizycznego (współautor A. Kalinowski), W. 1964. Był przew. konkursu ogólnopolskiego pt. Blaski i cienie pracy nauczyciela (1980 r.).

D. odznaczony był Krzyżem Komandorskim i Kawalerskim OOP, Złotym Krzyżem Zasługi, Medalem KEN. Uhonorowany był również Złotą Odznaką Zasłużony Działacz Kultury Fizycznej.

D. zm. 14 VII 1990 r. w W. Pochowany został na jednym z warszawskich cm.. Żonaty z Jadwigą z domu Wojciechowską, pozostawił potomstwo.

Demidowicz T., Denisiuk Ludwik (1907-1989), „Echo Leśniaków” 2005-2006, nr 9-10, s. 89-92 (fot.); „Wychowanie Fizyczne i Sport” t. III, 1959, nr 1-2, s. 16-17, 101-103, 202-203, 297-298, t. IV, 1960, s. 471-473; t. V, nr 3, 1961, s. 317-360; t. V, 1961, nr 4, s. 483-497; t. XI, nr 1, 1967, s. 19-24; t. XIII, nr 3, 1969, s. 36-40; t. XVI, 1972, s. 95-104; t. XXII, 1978, nr 2 s. 129; „Wychowanie Fizyczne i Higiena Szkolna” 1974, nr 2, s. 4-8, nr 4, s. 5-13, nr 40, s. 73-91; 1976, nr 10, s. 3-4; 1981 nr 1, s. 3; 1983, nr 1, s. 3, 1990, nr 8, s. 161; 25 lat Gdańskiej Uczelni Wychowania Fizycznego, oprac. Z. Józefowicz, Z. Pawluczuk, Gdańsk 1994, s. 34-36, 44-45, 76, 165; Sroka J., Leśniacy. Zakład Kształcenia Nauczycieli w Leśnej Podlaskiej 1916-1970, B.Podl. 1990, s. 405; Turkowski R., Życie polityczne na terenie dzisiejszego województwa bialskopodlaskiego w latach 1944-1948 (w:) Z nieznanej przeszłości Białej i Podlasia. Wstępem poprzedził J. Skowronek, oprac. T. Wasilewski, T. Krawczak, B.Podl. 1990, s. 598-631; Arch. Delegatury Kuratorium Oświaty w B.Podl., Akta osobowe – Denisiuk Ludwik 1940-1944.

(autor Tomasz DEMIDOWICZ)