BURZEC

Ur. się 21 II 1919 w Międzyrzecu Podl. Jego dziadek ze strony matki – Michał Filipowicz i jego s. Piotr byli rzeźbiarzami i dlatego młody Henryk pragnął podążyć ich śladami.  Po szk. powsz. ukończył trzyletnią szk. rzemieślniczą w Brześciu n. Bugiem. Tam też rozwijał swoje zainteresowania pod kierunkiem naucz. pana Krysiaka i zainteresował się tematyką górską. Był też zauroczony powieścią Stanisława Witkiewicza Na przełęczy.  Postanowił więc wyjechać do Zakopanego, gdzie w 1936 r. rozpoczął naukę w Szk. Przemysłu Drzewnego. W 1938 r. dostał nagrodę za szczególną pilność w nauce rzemiosła. Wybuch II woj. świat. pokrzyżował mu plany. Po rocznym pobycie w Międzyrzecu Podl. wstąpił w progi ASP w Kr.  i kształcił się w pracowniach prof. Czesława Rzepińskiego (malarstwo), Konrada Strzednickiego i Andrzeja Jurkiewicza (grafika), oraz Xawerego Dunikowskiego (rzeźba).

Z Dunikowskim był związany najbardziej, jako jego uczeń a później asystent współpracujący przy wielu jego dziełach. Pod okiem mistrza dojrzewał artystycznie, kształtował swój warsztat i indywidualny styl. Pracował z nim przy powstaniu pomnika Powstańców Śląskich na Górze Św. Anny i przy głowach wawelskich. W 1954 r. otrzymał od Antoniego Kenara propozycję objęcia posady wykładowcy rzeźby w zakopiańskim Państw. Lic. Technik Plastycznych. W tym też r. otworzył w Zakopanem galerię autorską przy ul. Piaseckiego 14, w której zgromadził kilkadziesiąt prac stanowiących zaledwie część rzeźb kameralnych powstałych na przestrzeni półwiecza. Ważne miejsce w dorobku rzeźbiarza zajmowała sztuka sakralna. Rzeźby artysty znajdują się w kościołach w Krynicy, Ruptawie, Leszczynach i Międzybrodziu Żywieckim, natomiast prawie całość wnętrz zaprojektował i wykonał w kościołach w Mrzeżynie, Knurowie i Brzęczkowicach. Pomniki jego projektu stoją m. in. w Zakopanem, Mielcu, Myszkowie, Ochotnicy Dolnej, Mrzygłodzie i Łodzi. Ze swoimi rzeźbami zwiedził wiele europejskich krajów tj. Francję, Niemcy, Hiszpanię. Wystawiał swoje dzieła w pol. salonach artystycznych włącznie z warszawską „Zachętą”.

Działał również społ. Był czł. Związku Polskich Artystów Plastyków w Zakopanem, czł. zarz. Stow. „Sztuka Podhalańska” i Tow. Muzycznego im. Karola Szymanowskiego. Jego znakomite prace spotkać można w zbiorach Muz. Narodowego w Kr., Muz. Sportu i Turystyki w W., Muz. Lubelskiego w L., Muz. Tatrzańskiego im. Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem, Muz. Martyrologii i Męczeństwa na Majdanku, Min. Kultury i Sztuki, nadto w kolekcjach prywatnych w kraju i zagranicą. Wiele swoich prac ofiarował instytucjom: Szk. Tysiąclecia na Harendzie w Zakopanem, Szpitalowi w Zakopanem, Zespołowi Rehabilitacyjno-Ortopedycz-nemu dla Dzieci i Młodzieży w Zakopanem, Centrum Zdrowia Dziecka itp. W VI 2000 przyjechał do Międzyrzeca Podl. – m. rodzinnego i uczestniczył w Prezentacjach – Konfrontacjach.

Posiadał odznaczenia: Złoty Krzyż Zasługi (1974), Złotą Odznakę Zasłużonego dla Ziemi Krakowskiej (1974), Złotą Oznakę Zasłużonego dla Ziemi Sądeckiej (1978), Odznakę za Zasługi dla Zakopanego (1978 ). W 2001 r. otrzymał tytuł „Honorowego Obywatela Miasta Międzyrzeca Podl.

A oto jedna z fraszek J. Sztaudyngera poświęcona B.: Nie trudno nas urzec, gdy rzeźbi kto jak Burzec.

Zm. 31 X 2005 w Zakopanem i został pochowany na miejscowym cm. W 2008 r. c. Ludomira, przekazała część rzeźb jako dar B. dla m. Międzyrzeca Podl., wyeksponowano je w holu kina „Sława”.


Dobrowolska A.
, Miłek R., Henryk Burzec. Rzeźba, malarstwo. Katalog wystawy Muzeum Okręgowego w Nowym Sączu. Galeria „Dawna Synagoga”, 1985; Wódz B. E., Henryk Burzec [w:] Henryk Burzec – rzeźba – 50-lecie pracy twórczej. Muz. Okręgowe w Sandomierzu. Sandomierz 1998, s. 4-8; Kornacki R., Henryk Burzec w Międzyrzecu (Podlasiak z Zakopanego), [w:] „Słowo Podlasia” 2000, nr 36, s.9; Kornacki R., Uczeń Dunikowskiego (Kraina rzeźby), [w:] „Tyg. Lubelski” 2000, nr 30/31, s. 11; Szczerbicki A., Henryk Burzec – 100-lecie urodzin, (katalog) Miejski Ośrodek Kultury w Międzyrzecu Podl. 2019; Henryk Burzec: bibliografia z http://henrykburzec.netgaleria.pl.

(autor Ryszard KORNACKI )