HUBERT


Ur. 24 V w Przysusze k. Opoczna, s. Hieronima, obywatela ziemskiego, wójta gm. Przysucha i Heleny ze Skrętowskich. Należy dodać, iż w biogramach H. najczęściej podawana jest data ur. 23 lub 24 VI 1862. Dane te jednak zostały skorygowane na podstawie aktu stanu cywilnego (zob. źródła poniżej). Miał dwie starsze siostry - Czesławę i Jadwigę oraz dwóch młodszych braci - Wacława i Stanisława. O. za udział w Powstaniu Styczniowym został zesłany na Sybir, gdzie przebywał 10 1., dlatego wychowaniem jego zajęła się m. Nauki początkowe pobierał w domu, nast. przez 8 I. uczęszczał do gim. w Radomiu, które uk. w 1882. Naukę kontynuował na UW, na Wydz. Matem. Na pierwszym r., w związku z prowadzonym śledztwem za udział w zamachu na dostojnika carskiego (Mikołaja Galicyna) areszt. i skreślony z listy studentów. Po r. został zwolniony z więzienia za kaucją i ponownie podjął studia na Wydz. Med., które uk. w 1888. Naukę pogłębiał w Paryżu w Instytucie Pasteura, a w 1892 w W. otrzymał st. dra nauk medycznych. Praktykował najpierw w stolicy, a nast. w Kałuszynie, gdzie do ok. 1905 był lekarzem rniejs. 25 VI 1895 w W. w kościele pw. św. Krzyża zawarł związek małż. z Anną Dalecką. Od ok. 1905 stałym miejscem zamieszkania stał się MM, gdzie pracował jako lekarz fabryczny w filii Tow. Fabryki Machin i Odlewów K. Rudzki i S-ka, późniejsza Fabryka K. Rudzki i S-ka. Przez wiele l. praktykował jako lekarz chorób wewnętrznych. W 1907 zakupił obszerny dom przy ul. Karczewskiej za torami (obecnie ul. gen. K. Sosnkowskiego) i otworzył w nim własny gabinet lekarski. Był aktywny również w życiu społ. m. W 1916 współtworzył czteroklasową Szk. Realną Męską (późniejsze Gim. Męskie). W miejscowym oddz. PMS pełnił funkcję z-cy prezesa, a ż. prowadziła bibl. organizacji. W 1925 podjął pracę w nowo utworzonej Kasie Chorych.

Za zasługi na polu pracy zaw. i społ. został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi. Jako lekarz i społecznik zdobył sobie dużą popularność i uznanie wśród szerokich warstw społeczeństwa m. i pow. mińskiego. W okresie okupacji niem. wspomagał podziemie AK-owskie. W jego dornu odbywały się odprawy por. cz. wojny Ludwika Wolańskiego ps. „Lubicz" - k-nta Obwodu „Mewa" AK. W d. 17 II 1944 na skutek zdrady został areszt. przez Niemców. Tego d. w pow. mińskim okupant aresztował przeszło 60 mieszkańców, których  przejściowo umieścił w Mińsku, a nast. w szk. w Latowiczu. Po nieudanej próbie odbicia przez oddz. AK wszystkich przewieziono do W. i poddano okrutnym torturom na Pawiaku. Jako 82 letni starzec nie przeżył śledztwa. Zm. lub został rozstrzelany w poł. (15) IV 1944.

H. nie miał potomstwa, po śmierci ż. Anny w 1948 zgodnie z jego wolą cała nieruchomość Hubertów została przeznaczona na cele społ. W willi mieścił się Oddz. PCK, nast. została przeznaczona na mieszkania kwaterunkowe, a obecnie jest siedzibą Muzeum Ziemi Mińskiej z działem eksponującym dzieje 7 Pułku Ułanów Lubelskich, stacjonującego w mińskim garnizonie w 1. 1921-1939.

W l. 80-tych XX w. jedną z ulic w mieście nazwano jego im., a w miejscowym kościele pw. Narodzenia NMP odsłonięto tablicę epitafijną.


AP Kielce, Akta Stanu Cywilnego Przysucha, sygn. 55, akt urodzenia m 57; Arch. Tow. Przyjaciół Mińska Maz., sygn. 2/5 Zasłużeni dla m. i pow. mińskiego, dr Jan Hubert; Słownik biograficzny lekarzy i farmaceutów ofiar drugiej wojny światowej t. 2, W. 1999, s. 193 (J. B. Gliński); Z. Śliwiński, Meldunek z Pawiaka, W. 1976, s. 159-163; J. Grzeszak, Służba zdrowia, [w:] Dzieje Mińska Maz., s. 423-427; S. Maciejewski, „Promień", „Kożuszek", Nie wszystko zatarło się  w pamięci (Wspomnienia z lat 1939-1944), „R. Mińskmaz.", z. 3, 1995-1996, s. 56-105; fot. H z ż. Anną [http://mzm-minskmaz.pl/o-muzeum/; dostęp 30.04.2021].

(autor Janusz KULIGOWSKI)