ZIENKIEWICZ


Ur. 26 III w Mińsku Maz. O. Jan z zawodu stolarz, m. Jadwiga z d. Muszyńska. Całe życie spędził w swoim rodzinnym mieście. Tu zdobył podstawowe wykształcenie w rosyjskiej szk. miejskiej. Dalszą naukę przerwała I woj. świat. O. został zmobilizowany do wojska rosyjskiego. Po rewolucji zdemobilizowany, gdy wracał do domu rodzinnego został aresztowany przez Niemców i jako jeniec wojenny uwięziony w B.Podl. Dzięki interwencji rodziny wyszedł na wolność i tuż przed odzyskaniem przez Polskę niepodległości wrócił do Mińska ciężko schorowany. Trudna sytuacja rodzinna spowodowana nieobecnością o. - jedynego żywiciela wieloosobowej rodziny (Stanisław miał starszą s. Jadwigę ur. 1900 oraz młodsze rodzeństwo: Janinę ur. 1908, Wacława ur. 1910 i Helenę ur. 1914, młodszego brata Aleksandra ur. 1912, który 6 dni po urodzeniu zm.), zmusiły Z. do przerwania dalszej nauki i wraz starszą s. do poszukania pracy. S. skończyła skrócony kurs nauczycielski i została zatrudniona w 3-oddziałowej szk. powsz. w Łaziskach, a Z. znalazł pracę u prywatnego ogrodnika-warzywnika. W 1919 podjął pierwszą prace zawodową w Zarz. Gm. Mińsk jako pomocnik pisarza. Jako ochotnik w VIII wstąpił do wojska i wziął udział w wojnie polsko-sowieckiej 1920. 1 XI 1920 został bezterminowo urlopowany z szeregów WP i jako cywil rozpoczął pracę w Pow. Kom. Uzupełnień w Miński, pracował w niej do 31 III 1922. 1 IV 1922 rozpoczął pracę w mińskim magistracie jako pełniący obowiązki sekretarza, a później już jako mianowany sekretarz tego urzędu. W l. 1925-1927 odbył służbę wojskową w 1 pułku lotniczym na lotnisku mokotowskim w W. Po powrocie z wojska 1 X 1927 ponownie objął stanowisko sekretarza magistratu (od 1933 Zarz. Miasta) i na tym stanowisku pracował do 1951. Jednocześnie dokształcał się i w 1929 uk. Studium Administracji Komunalnej na Wolnej Wszechnicy Polskiej w W., co dało mu uprawnienia do zajmowania kierowniczych stanowisk w organach samorządu terytorialnego. 10 X 1931 zawarł związek małżeński z Zofią Wacławą Polkowską (1896-1998).

W czasie II woj. świat. aktywnie działał w ZWZ/AK w ośrodku I Obwodu „Mewa-Jamnik-Kamień” (Mińsk Maz.). Pod ps. Halicz wykonywał różne zadania, w tym legalizacyjne (sporządzał m.in. Kennkarty - karty rozpoznawcze stosowane w Generalnym Gubernatorstwie jako dowód tożsamości dla zakonspirowanych czł. lokalnych struktur Polskiego Państwa Podziemnego).

Po zakończeniu II woj. świat. nadal pracował jako sekretarz. Jako że były żołnierzem AK był represjonowany przez komunistyczne organy bezpieczeństwa państwa m.in. 22 XII 1944 został aresztowany i osadzony w areszcie śledczym miejscowego UBP. Z braku dowodów oraz z konieczności kontynuowania pracy na stanowisku sekretarza po 2 tygodniach został zwolniony. Od 1946 dodatkowo organizował świeckie Urzędy Stanu Cywilnego. Od 1949 z ramienia woj. warszawskiego sprawował nadzór nad tymi urzędami w powiatach: mińskim, garwolińskim, radzymińskim, węgrowskim i sokołowskim. W 1951 został zwolniony z pracy, gdyż - jak wynika z urzędowego uzasadnienia - nie rozumiał „zadań, jakie stoją przed pracownikiem państwowym w Demokracji Ludowej”. Po odwołaniu się od tej decyzji do Prezydium WRN w W. na krótko został przywrócony do pracy. Jeszcze w tr., w VI, przeszedł do organizowanego w Mińsku Maz. Oddz. Narodowego Banku Polskiego, gdzie pracował, aż do czasu przejścia na emeryturę 1 I 1969 ze stanowiska starszego inspektora.

Był aktywnym działaczem społecznym. Ta sfera stanowiła jego drugie życie. W l. 1934-1939, 1947-1950 był sekr. Oddz. Związku Obrony Kresów Zach. (od 1934 Polskiego Związku Zach.), był też sekr. w Miej. Obyw. Komitecie Pomocy Bezrobotnym i Ich Rodzinom oraz prezesem koła LOPP 1935-1939, a w l. 1947-1957 kierownikiem sekcji finansowej (zbiórkowej) Komitetu Odbudowy W., 1952-1964 przew. komitetu blokowego, 1952-1984 był wieloletnim czł. w Kolegium Orzekającym ds. Wykroczeń (przy Prezydium MRN, Prezydium PRN i Naczelniku Miasta, jako przew. składu orzekającego i zastępca przew. Kolegium). Udzielał się w związkach zawodowych pracowników samorządu terytorialnego, pracowników finansowych, pracowników państwowych. Aktywnie uczestniczył w ruchu spółdzielczym (w Powszechnej Spółdzielni Spożywców „Oszczędność” od 1 VII 1953 - był m.in. czł. Rady Nadzorczej i komisji problemowych oraz przewodniczącym komisji członkowskiej), od 1936 w mińskiej OSP, w l. 1961-1974 przew. komisji rewizyjnej oddz. Pow. Związku OSP, w 1986 otrzymał tytuł honorowego czł. Związku OSP. Od 1963 działał w TPMM (w 1985 otrzymał tytuł honorowego czł. TPMM), pełnił też ważne funkcje w ZBoWiD (jako czł. komisji rewizyjnej), był także czł. Światego Związku Żołnierzy AK Oddz. w Mińsku Maz.

Za swą pracę zawodową i działalność społeczną wielokrotnie odznaczany i wyróżniany. Poza wyżej wymienionymi, należy wskazać: W 1930 otrzymał Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918-1921, a 30 X 1990 Krzyż za Udział w Wojnie 1918-1921, za wzorową pracę otrzymał Brązowy Krzyż Zasługi (1938), za służbę konspiracyjną został odznaczony Krzyżem Walecznym i Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami (3 VIII 1944), Medalem Zwycięstwa i Wolności (1968), Krzyżem AK (nadanym przez władze polskie na uchodźstwie w Londynie 4 X 1973) oraz Odznaką Pamiątkową Akcji „Burza”; Srebrnym Krzyżem Zasługi (1958), Złotym Krzyżem Zasługi (1974), Krzyżem Kawalerskim OOP (1978) Krzyżem Ofic. OOP (1996), Medal 40-lecia PRL (1984), Brązowym Medalem „Za Zasługi dla Pożarnictwa” (1961), Srebrnym Medalem „Za Zasługi dla Pożarnictwa” (1964), Złotym Medlem „Za Zasługi dla Pożarnictwa” (1969), Złoty Znak Związku OSP (1991), Me-dal Rodła, Złotą Odznakę „Za Zasługi dla Woj., Warszawskiego” (1971), Odznakę „Za Zasługi dla Woj. Siedleckiego” (1985), Brązową Odznakę „Za Zasługi w Ochronie Porządku Publicznego” (1974), Odznaką „Zasłużonego Działacza Ruchu Spółdzielczego” oraz Odznaką „Zasłużony dla Społem”. Otrzymał też liczne dyplomy uznania, w tym dyplom o wpisaniu do Księgi Zasłużonych dla Woj. Siedleckiego. Jest autorem kilku artykułów historycznych na łamach gazety samorządowej „MIM” oraz autorem opracowania o miejscach pamięci narodowej na terenie miasta Mińsk Maz., przygotowanego w formie mps.

W 1991 RM nadało mu tytuł Zasłużony Obywatel Miasta Mińska Maz. Z. mieszkał przy ul Okrzei. Zm. 29 I 1997 i został pochowany na mińskim cm.

 

Grzesiak Z., Stanisław Zienkiewicz, Przemówienie Burmistrza podczas nabożeństwa żałobnego w dniu 1 II 1997, „Rocznik Mińskomazowiecki” R 1997/98, s. 390-391; APS, Księga urodzeń małżeństw i zgonów par. rzymskokatolicka pw. Narodzenia NMP w Mińsku Maz. za rok 1903, akt ur. nr 188; TPMM Zbiory TPMM, zbiory archiwalne sygn. 2/15 i 25,,3/5; Protokół z posiedzenia Kapituły ds. przyznawania tytułów „Honorowy Obywatel Miasta Mińsk Maz. oraz „Zasłużony Obywatel Miasta Mińsk Maz. z 14 V 1991 - kopia, materiały własne autora, materiały genealogiczne A. Plichty; fot. Tymczasowy Zarząd Miejski w Mińsku Mazowieckim. Koniec września 1939 r. (U–25). Z. stoi trzeci od lewej; Zarys dziejów Mińska Mazowieckiego, Wydawca: Towarzystwo Przyjaciół Mińska Mazowieckiego 2012 r. Prezentacja współfinansowana ze środków przyznanych przez miasto Mińsk Mazowiecki, slajd 96 [http://tpmm.pl/wp-content/uploads/2020/03/prezentacja.pdf; dostęp 29.04.2021].

(autor Janusz KULIGOWSKI)