TRTOWSKI Jan


Ur. się 13 VIII 1942 w Ciechanowie. Syn Kazimierza i Marianny z domu Jadziewskiej. Pochodził z rodziny inteligenckiej. Lata przedszkolne spędził w domu rodzinnym. W 1955 r. ukończył szk. powsz., a w 1959 r. uzyskał świadectwo dojrzałości w LO im. Zygmunta Krasińskiego w Ciechanowie. Następnie rozpoczął studia na Wydz. Rolniczym SGGW w W. Podczas studiów T. odbywał praktyki rolnicze w Rolniczym Zakładzie Doświadczalnym w Poświętnem k. Płońska, w Rolniczym Zakładzie Doświadczalnym SGGW w Chylicach k. Grodziska Mazowieckiego, w PGR w Lubiechowie k. Karlina. W 1964 r. przebywał na praktyce w National Institute of Agricultural Botany w Cambridge w Wielkiej Brytanii. 25 VI 1965 otrzymał na podstawie pracy: Stan zagospodarowania łąk i pastwisk Rolniczego Zakładu Doświadczalnego SGGW Wilanów oraz projekt poprawy ich wydajności dyplom mgr. inż. rolnictwa.

Po ukończeniu studiów T. odbył roczny staż w Katedrze Statystyki Matematycznej Wydz. Rolniczego SGGW pod kierownictwem prof. dr. Zygmunta Nawrockiego. 30 X 1966 został tam zatrudniony na stanowisku asystenta jako pracownik nauk.-dydaktyczny, specjalizując się w doświadczalnictwie rolniczym. Kontynuował też naukę uczęszczając przez jeden rok na zajęcia w Studium Wieczorowym Matematyki UW.

1 VII 1968 T. objął stanowisko z-cy dyr. PGR w Zaleskiem w pow. słupskim. Mógł tu rozwinąć swoje praktyczne umiejętności. Szybko dał się poznać jako dobry organizator i świetny fachowiec. Zaowocowało to awansem 15 XI 1969 na stanowisko dyr. PGR w Karsznicy k. Słupska. Wkrótce ze względów organizacyjnych PGR został włączony do PGR Malczkowo, w którym T. pracował od 1 VII 1970 do 31 XII 1971. Na pocz. 1971 r. T. otrzymał propozycję objęcia stanowiska kierownika Działu Agrotechnicznego Zakładu Doświadczalnego Ziemniaka w Boninie k. Koszalina. Jeszcze w tym samym roku został przeniesiony do Zakładu Hodowli Eksperymentalnej, gdzie zorganizował, a następnie kierował Pracownią Agrotechniki i Pracownią Cech Użytkowych. Obok działań organizacyjnych prowadził badania z zakresu uprawy ziemniaka, publikując ich wyniki. Końcowym rezultatem była rozprawa doktorska, napisana pod kierunkiem doc. dr Leokadii Ubysz-Boruckiej, obroniona z wyróżnieniem w 1973 r. na Wydz. Rolniczym SGGW-Akad. Rolniczej w W., na podstawie której T. uzyskał st. nauk. dr. nauk rolniczych. Od I 1975 pracuje na stanowisku adiunkta w Instytucie Ziemniaka w Boninie, a w 1978 r. został kierownikiem Samodzielnej Pracowni Biometrii i Oceny Materiałów Hodowlanych. W międzyczasie, w trakcie służbowych wyjazdów za granicę do Francji (1974), na Węgry (1975), do Holandii (1979), Finlandii (1980), Czechosłowacji (1979), ZSRR (1980), doskonali swoje kwalifikacje zaw.

W badaniach nauk. koncentrował się nad wykorzystaniem metod statystyki matematycznej do analizy danych uzyskanych podczas eksperymentów polowych. 27 XI 1978 na podstawie rozprawy Studia metodyczne nad oceną cech jakości ziemniaka jadalnego uzyskał na Wydz. Rolniczym SGGW st. nauk. dr. habilitowanego nauk rolniczych. 1 VII 1979 objął stanowisko z-cy dyr. ds. nauk. Instytutu Ziemniaka w Boninie.

1 VII 1981 T. podjął pracę w Instytucie Hodowli i Technologii Produkcji Roślinnej WSRP w S. na stanowisku docenta. 1 VII 1983 został powołany na kierownika Katedry Doświadczalnictwa Rolniczego. W nowym miejscu zatrudnienia wykazywał się zdolnościami organizacyjnymi i pedagogicznymi oraz imponował wiedzą. Od 1 X 1981 był czł. senatu WSRP. 31 VIII 1982 T. w zastępstwie doc. dr. hab. Wojciecha Stręgi został powołany na stanowisko dziekana Wydz. Rolniczego WSRP. Na kolejną kadencję 1984-87 został wybrany głosami Kolegium Elektorów. W skomplikowanych pod względem polit. l. 1987-90 piastował godność rektora WSRP.

Praca badawcza T. skupiała się w obszarze doświadczalnictwa rolniczego. Wiele uwagi poświęcił kwestiom metodyki doświadczeń polowych i laboratoryjnych. Rezultaty rozważań opublikował wspólnie z Aleksandrem Wójcikiem w podręczniku Metodyka doświadczeń rolniczych (S. 1988, 1991), który stanowi obszerne kompendium wiedzy z zakresu metodyki eksperymentu polowego, układów eksperymentalnych i wnioskowania statystycznego. Inne zagadnienia badawcze podejmowane przez T. odnosiły się do teorii pobierania prób, precyzji doświadczeń, wykorzystania metod statystyki matematycznej do analizy danych, opracowywania statystycznego układów doświadczalnych z dużą liczbą obiektów oraz prognozowaniem plonów roślin uprawnych. Ogółem dorobek nauk. T. obejmuje ok. 80 pozycji. Ukoronowaniem działalności nauk. było uzyskanie w 1988 r. tytułu nauk. prof. nauk rolniczych.

W pracy dydaktycznej T. dał się poznać jako osoba o dużej kulturze osobistej, wyrozumiałości i tolerancji, ale z wysokimi wymaganiami w stosunku do siebie i innych. Był przykładem intelektualnej uczciwości, dyscypliny wewnętrznej, jasności umysłu, erudyty o dużej wiedzy ogólnej. Nie wzbraniał się od pomocy studentom i młodszym współpracownikom, konsultując planowanie eksperymentów i opracowania statystyczne licznych rozpraw nauk. i innych prac badawczych. T. wypromował 4 doktorów, recenzował 11 rozpraw doktorskich, a także był autorem 6 recenzji rozpraw habilitacyjnych z czołowych ośrodków nauk. w kraju (SGGW w W., Instytut Uprawy, Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach, Akad. Rolnicza w P., Akad. Rolnicza w L.) oraz dwóch recenzji dorobku nauk. i dydaktyczno-wychowawczego do tytułu nauk. prof.

T. aktywnie uczestniczył w krajowym życiu nauk. Był czł.: Polskiego Tow. Nauk Agrotechnicznych, Polskiego Tow. Biometrycznego, Rady Nauk. Instytutu Ziemniaka w Boninie, Komitetu Redakcyjnego czasopisma „Ziemniak”, Komitetu Redakcyjnego Wydawnictw Naukowych WSRP w S., „Biuletynu Instytutu Ziemniaka” oraz stałym współpracownikiem red. „Fragmenta Agronomica”.

Angażował się również w działalność polit. i społ. Od 1968 r. był czł. PZPR. Był też czł. WRN w Koszalinie i GRN w Manowie. Od 1979 r. był czł. Ciechanowskiego Tow. Naukowego. Działał (od 1981 r.) w Polskim Tow. Turystyczno-Krajoznawczym, realizując swoją pasję turystyczną.

Za swoją działalność nauk., zaw. i społ. T. był wielokrotnie odznaczany. Otrzymał: Brązowy Krzyż Zasługi (1976), Złotą Odznakę Zasłużony Przodownik Pracy Socjalistycznej (1974), Odznakę hon. Za zasługi w rozwoju woj. koszalińskiego (1977), Medal za rozwój pow. koszalińskiego (1974), Srebrną (1977) i Złotą odznakę Zasłużony działacz Ligi Obrony Kraju (1980), Nagrodę MEN indywidualną st. pierwszego z tytułu osiągnięć dydaktyczno-wychowawczych (1988, 1989).

Zm. 10 XII 1993 w S., pochowany został na cm. przy ul. Janowskiej w S. W małż. (od 1987) z Łucją Wąsowską, absolwentką Wydz. Rolniczego SGGW, miał dwoje dzieci: c. Joannę i s. Piotra.

 

A.W. [Andrzej Węcowski], Prof. dr hab. Jan Trętowski (1942-93), „Szkice Podlaskie”, 1994, z.4, s. 119-21; Bombik A., Prof. dr hab. Jan Trętowski (1942-93) Katedra Doświadczalnictwa Rolniczego, https://irio.uph.edu.pl/kwartalnik/k1002/s4.pdf [dostęp 06.07.2020]; Trętowski J., Problemy funkcjonowania i rozwoju WSRP w S., „Verum” 1989, nr 15, s. 20-22; Dmowski R., Wyższa Szkoła Rolniczo-Pedagogiczna w l. 1977-99, [w:] Akademia Podlaska historia i teraźniejszość, red. nauk. T. Zacharuk, J. Kunikowski, S. 2009, s. 55-60; Arch. UPH, Akta osobowe, sygn. VI/2032 – Trętowski Jan; Historia Katedry Doświadczalnictwa i Bioinformatyki, http://agrobiol.sggw.pl/biometria/pages/strona-glowna/bhistoriab.php [dostęp 06.07. 2020]; Historia wydziału, https://wanz.uph.edu.pl/o-wydziale/historia-wydzialu [dostęp 06.07.2020].

(autor Anna MADEJ)