Wywodził się z rodu, którego korzenie sięgają wsi Lemnice, położonej w pow. orszańskim i woj. witebskim (ob. teren Białorusi). Od tej miejscowości założyciel dynastii zapożyczył swoje nazwisko. Familia Lemnickich pieczętowała się własnym herbem, określonym jako Jastrzębiec, mającym jednak odmienną wersję. Wg Sebastiana Uruskiego, insygnium to posiadało na błękitnym polu tarczy złotą podkowę umieszczoną barkiem do góry, z boków której widniały strzały skierowane żeleźcem do góry. Boniecki natomiast opisał go inaczej. Wg niego przedstawiał on na błękitnym polu tarczy srebrną podkowę skierowaną barkiem do góry oraz złoty krzyż kawalerski, a przy każdym ocelu była umieszczona strzała skierowana do niego ukośnie. Ta z prawej strony była zwrócona żeleźcem do dołu, zaś ta z lewej – żeleźcem do góry. Natomiast nad hełmem (zamieszczonym nad tarczą), w zdobiącej go koronie, znajdował się jastrząb ze złotym dzwonkiem u lewej nogi, a w prawej - trzymał podkowę obarczoną krzyżem.
Przydomek „Olejko” został nadany w XVII w. jego dziadowi Antoniemu Lemnickiemu i od tego czasu był on niekiedy dodawany oficjalnie do nazwiska, tworząc w ten sposób nowe: Olejko-Lemnicki i tak było w przypadku L. Opisywany starosta podpisywał się jednak, jak dowodzą tego materiały archiwalne, używając tylko jednego, pierwotnego nazwiska.
Ur. się 26 II 1730 w Giełgudyszkach (dawna wieś i folwark położone nad Niemnem w pow. mariampolskim – ob. m. na terenie Litwy), w rodzinie Franciszka (miecznika inflanckiego oraz starosty gargalskiego) i Konstancji z Marcinkiewiczów (c. cześnika Wiłkomirskiego – urzędującego w miejscowości powiatowej położonej w woj. wileńskim). Ukończył kolegium jezuickie w Wilnie, jedną z prestiżowych wówczas jezuickich placówek oświatowych. Już w okresie dziecięcym rodzice powierzyli jego wychowanie i przyszłość kanclerzowi wielkiemu litewskiemu Michałowi Fryderykowi Czartoryskiemu, który osieroconego podopiecznego otaczał kuratelą aż do osiągnięcia przez niego dorosłości. Powyższa znajomość niewątpliwie wpłynęła na dalsze jego koleje życiowe.
Przyszły starosta wiek młodzieńczy spędził w otoczeniu dworu królewskiego Augusta III Sasa. Został też oficerem. Był kpt. litewskiej artylerii, ale o przebiegu jego służby wojsk., niewiele wiadomo. Zaangażował się również, być może pod wpływem swego protektora, w działalność społ.-polit. Reprezentował Księstwo Żmudzkie na sejmie elekcyjnym w 1764 r. i uczestniczył w obradach rycerskiego koła, wzywającego na tron Stanisława Poniatowskiego. W 1790 r. został też posłem lubelskim, wybranym z ziemi łukowskiej, na sejm nazywany Czteroletnim. Zwołane w XI t. r. sejmiki wybrały nowy skład izby poselskiej (również L. ), liczący 172 posłów, który w XII dołączył do grona wcześniej obradujących. Uczestniczył więc jako jeden z 346 posłów w obradach sejmu II kadencji. Legitymował się szlachcicem Galicji Zachodniej. Podpisał też Ustawę Rządową uchwaloną 3 maja 1791 r., zwaną powszechnie Konstytucją 3 Maja.
L. w 1771 r. uzyskał zgodę na wykupienie od Słomińskiego (prawdopodobnie od teścia) starostwa janowskiego, położonego w ziemi łukowskiej. Wspólnie z żoną Eleonorą otrzymali w 1774 r. wójtostwo ryczywolskie, znajdujące się w pow. kozienickim i woj. sandomierskim, a w 1775 r. wzięli w zastaw od księcia Michała Czartoryskiego (dawnego opiekuna) maj. Mościbrody, położony w pow. siedleckim. Zdaniem Andrzeja Chojnackiego, L. był pod koniec XVIII w. komisarzem siedleckich dóbr Czartoryskich, do których Mościbrody jednak nie należały. W tym samym okresie dobra S. przejęła w dziedziczne posiadanie Aleksandra Ogińska, a po jej śmierci – Izabela i Adam Czartoryscy. Oni to w 1807 r., w porozumieniu z rządem austriackim, zamienili siedleckie majętności na dobra rządowe położone w okolicy Puław. Wymiana ta przyczyniła się do tego, że S. stały się odtąd maj. narodowym. Istniejące opracowania historyczne potwierdzają, że L. administrował maj. ziemski w Mościbrodach również w 1794 r., a w miejscowym dworze zamieszkiwał wraz z rodziną. Od 1797 r. był też „dozorcą” cyrkułu siedleckiego.
W okresie powstania kościuszkowskiego, 27 IX 1794, Kazimiera Lemnicka (małoletnia córka starosty), zaprosiła i gościła na obiedzie w mościbrodzkim dworze – pod nieobecność ojca – gen. Tadeusza Kościuszkę i towarzyszących mu oficerów. Małoletniej towarzyszyła wtedy francuska emigrantka i ochmistrzyni madame Coppe. Kościuszko przebywał wówczas w pobliskim Wiśniewie, gdzie dokonał przeglądu stacjonującej tam dywizji wojska pol., dowodzonej przez gen. Karola Sierakowskiego. Od 1808 r. L. zarządzał także narodowym już majątkiem, składającym się z folwarku i wsi Mościbrody oraz wsi Białki, a w 1814 r. (w wieku 84 l.) starał się jeszcze o dalszą ich posesję na kolejne trzy lata. Umowa taka została prolongowana i podpisana. Po upływie oznaczonego terminu, od 1 VI 1817 dalszym dzierżawcą dóbr został Antoni Krzyżanowski – naddzierżawca ekonomii siedleckiej. Nie wiadomo gdzie zamieszkał poseł.
Pod koniec 1812 r. L. jako komisarz, prawdopodobnie okręgowy, otrzymał zadanie zbierania i przesyłania prefektowi siedleckiemu, Józefowi Grzybowskiemu (zob.), relacji o październikowej bitwie stoczonej pomiędzy Łosicami a Mordami. Z tego powodu gościł on w Ruskowie u Jana Bądzyńskiego – dziedzica tych dóbr, położonych w pow. łosickim.
L. zm. 20 III 1830 w Krzewicy, położonej wówczas w pow. radzyńskim i woj. podl., przeżywszy 100 l. i 22 dni. Został pochowany na cm. par. w Ruskowie, jak wynika z ustaleń Andrzeja Chojnackiego. Był żonaty z Eleonorą Słomińską (ur. 1750), c. Jana Nepomucena Słomińskiego i Anny Magdaleny Nagrodzkiej, z którego to związku pozostawił trójkę dzieci: s. Józefa (ur. 1770) i Franciszka (1771-1856), kpt. w 16 pp. Ks. Warsz. oraz c. Kazimierę (1785-1859), wydaną za Józefa Kurdwanowskiego (ur. 1779), por. w Ks. Warsz., zm. w wieku 33 l. pod Berezyną. Nestor rodu w dniu swojej śmierci pozostawił liczną rodzinę, tj. dzieci, wnuki i prawnuki, w ogólnej liczbie 23 osoby. Informacja o jego śmierci ukazała się również w „Kurierze Warszawskim”.
Boniecki A., Herbarz Polski, t. XIV, W. 1911, s. 787-88; Uruski S., Rodzina. Herbarz szlachty polskiej, t. VIII, W. 1911, s. 330; Volumina Legum, t. VII, Petersburg 1860, s. 117; „Kurier Warszawski” 1830, nr 91 z 4 IV; Gembarzewski B., WP 1807-14. Ks. Warsz., W. 1905, s. XXII; Skałkowski A., Tow. Przyjaciół Konstytucji 3 Maja, „Pamiętnik Biblioteki Kórnickiej” 1930, z. 2, s. 60 i 75; Kermisz J., L. i lubelskie w ostatnich latach Rzeczypospolitej (1788-94), t. I, W czasie Sejmu Wielkiego i wojny pol.-ros. 1792 r. oraz pod rządami targowicko-grodzieńskimi, L. 1939, s. 65; Winter A., Dzieje S. 1448-1918, W. 1968, s. 94; Geresz J., Tadeusz Kościuszko w Wiśniewie i Mościbrodach, „Tygodnik Siedlecki” 2010, nr 26, s. 23; Chojnacki A., Proces formowania WP oraz lokalnych władz w maju i czerwcu 1809 r. w okolicach S. i Białej. Komendanci Placu departamentu siedleckiego w l. 1809-13, S. (b.d.w.), s. 6; Tenże, Siedleckie groby żołnierzy Ks. Warsz., Król. Pol. i powstańców listopadowych, S. (b.d.w.), s. 4; Tenże, Żołnierze w społeczeństwie regionu siedleckiego w l. 1795-1831, Radzyń Podl.-S. 2015, s. 139; Askenazy Sz., Dzwonkowski W., Akty powstania Kościuszki, t. II, Protokoły i dzienniki Rady Zastępczej Tymczasowej i Rady Najwyższej Narodowej, część II, Kr. 1918, s. 83; Arch. Państw. w Radomiu, Zarz. Dóbr Państwowych, Sukcesje, sygn. 21156, 21157, 21860; fot.[https://pl.wikipedia.org/wiki/Plik:Jastrz%C4%99biec_herb.svg; dostęp 30.04.2021].
(autor Adam KORDYS)