Ur. się 4 I 1802 w Kodniu n. Bugiem w ówczesnym cyrkule bialskim w rodzinie ziemiańskiej Stanisława i Julianny z domu Polkowska. Uczył się pocz. w Szk. Księży Pijarów w Chełmie n. Uherką, następnie w Szk. Wydziałowej w Białej [Podl.]. Dalszą naukę, na poziomie szk., kontynuował od 1813 r. w Szk. Wojewódzkiej w L. Od najmłodszych lat zdolności „zdradzał do przedmiotów ścisłych”. Oznaką jego uzdolnień było wydanie pracy pt. Zasady ryktognozji i geognozji podług najnowszego układu Wernera przez… Ucznia klasy VI Szkół Wojewódzkich t. I, L. 1817. Zgodnie z zainteresowaniami, w 1818 r. wstąpił na Wydz. Filozoficzny UW. Studiował z dużym powodzeniem nauki przyr., należąc do tzw. Gospody Akademickiej powstałej „celem zabawy i czytania pism przyrodniczych”. W V 1822 obronił pracę magisterską napisaną pod kierunkiem prof. Adama Maksymiliana Kitajewskiego.
Pierwszą pracę zaw. podjął jako naucz. przedmiotów przyr. w macierzystej Szk. Wojewódzkiej w L. Pracował w tej szk. średniej do VI 1925 r. Wytypowany w drodze konkursu przez Radę Politechniczną Król. Pol. został jako stypendysta rządowy na dalsze studia w dziedzinie metalurgii i hutnictwa do Instytutu Politechnicznego w Wiedniu. Studiował następnie w takich uczelniach Europy, jak: Akad. Górnicza w Schemnitz i Akad. Górnicza w Paryżu. Słuchał wykładów na paryskiej Sorbonie, uczelni Jardin des Plantem i paryskim Konserwatorium Sztuk i Rzemiosł. Na przełomie 1828/9 r. odbył praktykę w słynnym laboratorium analiz chemicznych Friedricha Strohmayera na Uniw. w Getyndze. Oglądał doświadczenia w laboratoriach Josepha Gay-Lussaca i Louisa Thẻnarda. Zwiedził wiele zakładów hutniczych na terenie Francji, Belgii, Niemiec, Węgier i Czech. Pozostawił znakomite dzienniki z tych podróży nauk.
Po powrocie, w 1829 r., został mianowany przez pol. władze zwierzchnie oświatowe prof. chemii ogólnej i objął kierownictwo Katedry Technologii Ogólnej w Szk. Przygotowawczej do Instytutu Politechnicznego w W. Od r. akad. 1830/31 objął też kierownictwo Katedry Hutnictwa UW. Prowadził wykłady z chemii organicznej, hutnictwa metali i szkła oraz mineralogię. W sposób zasadniczy zreorganizował laboratorium i wzbogacił wyposażenie. Zainicjował nowatorskie badania chemiczne nad bogactwami naturalnymi Król. Pol., w tym żelaza, ogłaszając Studium Rozbiór wodnianu żelaza z Miedzinej Góry „Pamiętnik Fizycznych, Matematycznych i Statystycznych Umiejętności” 1830 (8 VIII), s. 427-31. Dokonał analizy chemicznej i właściwości oraz możliwości wykorzystania na skalę przemysłową gliny ogniotrwałej, złóż odkrytych k. Korzyc w pow. opoczyńskim, ogłaszając odrębne studium pt. Rozbiór gliny z Korzyc, „Pamiętnik Fizycznych, Matematycznych i Statystycznych Umiejętności”1830 (8 VIII), s. 431-5.
Równolegle podjął badania nad terminologią chemiczną, kontynuując dzieło m.in. Jędrzeja Śniadeckiego. Opowiedział się za rozwinięciem i udoskonaleniem słownictwa, podniesieniem jakości jęz. chemicznego poprzez odejście od upowszechniania wyrazów obcych na niby polskie, jak chloryna czy fluorany. Poparł pomysły Jana Kantego Krzyżanowskiego, co do rozróżniania kwasów i soli złożonych z tych samych pierwiastków za pośrednictwem odpowiednich końcówek. Wskazał na niepotrzebne odróżnianie tzw. wodosolanów i wodojodanów od chlorków i jodków. Rozważania nad ówczesnym słownictwem chemicznym ogłosił w obszernym studium pt. Uwagi nad Nomenklaturą chemiczną Polską „Słowianin. Tygodnik dla rzemiosł, rolnictwa, handlu, domowego gospodarstwa i dla potrzeb praktycznego życia w ogólności” pod red. A. M. Kitajewskiego, 1829 nr 47-9 (12 XII), s. 321-65.
W czasie powstania listopadowego 1830/31 r. otrzymał polecenie Komisji Rządowej Wojny „dokonania objazdu” zakładów hutniczych Król. Pol. w celu rozpoznania i wskazania środków powiększenia produkcji i jej „polepszenia”. Po klęsce powstania, od IX 1833 r. objął posadę naucz. chemii w Gim. w L., gdzie pracował do poł. 1837 r. Przeniesiony służbowo do pracy w W., objął posadę prof. chemii w Gim. Wojewódzkim i na Kursach Dodatkowych. Równocześnie został mianowany jako znany pedagog czł. Komitetu Egzaminacyjnego. W 1840 r., za zgodą władz zwierzchnich, odbył drugą podróż nauk., przebywał m.in. na Uniw. w Giessen (Niemcy), odbywając staż u prof. Justusa Liebiga – twórcy i propagatora teorii mineralnej. Przeniesiony po raz kolejny, od III 1841, został prof. chemii i hutnictwa w nowo uruchomionym Gim. Realnym w W. Prowadził zajęcia z chemii nieorganicznej, metalurgii i mineralogii. W tej szk. zorganizował nowoczesne laboratorium chemiczne.
Decyzją władz oświatowych, po kilkunastu l. pracy w warszawskich szk. średnich rządowych, od 1853 r. został mianowany dyr. Instytutu Gospodarstwa Wiejskiego i Leśnictwa (IGWiL) w Marymoncie k. W. Sprawując tę funkcję w l. 1853-60 zreformował tę szk. zaw. w kierunku uczynienia z niej szk. typu akad., przedłużając naukę do 3 l. i modyfikując program, co znalazło odbicie w ustawie dla tego Instytutu z 1857 r. jego autorstwa.
Przez cały okres międzypowstaniowy pracę pedagogiczno-organizatorską łączył z badaniami nauk. i upowszechnianiem wiedzy, publikując dziesiątki artykułów, recenzji na łamach tak specjalistycznych czasopism, jak i prasy. Kontynuując badania nad problematyką bogactw naturalnych od strony składu chemicznego, właściwości i zastosowania, ogłosił m.in. artykuły: Rozbiór gliny z Wielkiej Woli „Bibl. Warszawska” 1847 t. I, s. 185-96, Rozbiór rudy żelaza z Łychowa pod Iłżą Tamże, s. 209-13, Wiadomości o niektórych kamieniach wapiennych krajowych „Roczniki Gospodarstwa Krajowego” 1849, t. 15, s. 336-53. Starał się też upowszechnić swoje dalsze ustalenia w kwestii słownictwa chemicznego. Szereg nowych przemyśleń co do wzbogacenia pol. słownictwa chemicznego zaproponował w pracy pt. Projekt nomenklatury chemicznej, W. 1852. Opowiedział się za przywróceniem wielu metalom i niemetalom w nazwach końcówki łacińskiej – ium, w tym glinowi nazwę aluminium, wapniowi – calcium. Użył po raz pierwszy nazwy wodór zamiast wodorodu, nazwy beryl zamiast glucyn, nazwy wolfram zamiast tungsten.
Po otrzymaniu dymisji ze stanowiska dyr. IGWiL, na przełomie 1859/60, w związku z planowaną kolejną reformą tej szk., oddał się całkowicie pracy publicystycznej i nauk., obejmując stanowisko red. naczelnego czasopisma „Roczniki Gospodarstwa Krajowego”, z którym współpracował wcześniej. Uczynił z niego forum do upowszechniania wiedzy o nowoczesnym rol. i przemyśle rolno-spożywczym. Wybuch powstania styczniowego 1863/4, jak też sprawy rodzinne, spowodowały kilkuletnią przerwę.
Powrócił do swoich ulubionych zajęć w II poł. l. 60. XIX w. wiążąc się współpracą na kilkanaście następnych l. z red. „Tyg. Rolniczego” i „Encyklopedii Rolnictwa. Wiadomości związek z niemi mających” t. I-V, W. 1873-9, wydawanej pod red. J. T. Lubomirskiego, E. Stawiskiego i S. Przystańskiego. We wspomnianym „Tyg. Rolniczym” ogłosił ponad 20 rozpraw i artykułów odnoszących się do różnych aspektów rol., w tym stosowania nawozów fosforowych, uprawiania roślin paszowych takich, jak: łubin, koniczyna, gorczyca czy wyka. Zapisał się na trwale jako autor obszernej rozprawy o uprawie i wykorzystaniu ziemniaka pt. O bulwie (Helianthus tuberosus) i nieco o roślinach okopowych w ogóle „Tyg. Rolniczy” 1876, nr 14-9. Opracował szereg haseł do „Encyklopedii Rolnictwa”.
W bogatym dorobku piśmienniczym pozostawił 3 opracowania książkowe: Rys chemii organicznej i jej zastosowania (W. 1840); dwutomowe opracowanie Wykład początkowy chemii cz. I; O metaloidach i ich związkach cz. II; O metalach i ich związkach (W. 1850-1) i wspomniane już opracowanie Projekt nomenklatury chemicznej (W. 1851). Był autorem ponad 200 rozpraw, studiów, artykułów i recenzji na łamach takich czasopism, jak: „Bibl. Warszawska”, „Przegląd Naukowy”, „Roczniki Gospodarstwa Krajowego”, „Tyg. Rolniczy”, „Przegląd Warszawski”. Dokonał przekładu kilkunastu książek z fachowej literatury Europy Zachodniej, m.in. Adolfa Hirscha, Potrzeby ekonomiczne rolnictwa, ich własności, ocenienie, badanie i wpływ na żyzność gruntów dla nauki ziemian i pomocy w badaniach agronomiczno-chemicznych, W. 1844; F. Kochlera, Adolfa Duflosa, A. Hirscha, Potrzeby chemiczne rolnictwa dla nauki ziemian, do pomocy w badaniach agronomiczno-chemicznych (W. 1844); J. Lebieg, Chemia z zastosowaniem do rolnictwa i fizjologii (W. 1846); J. Lebieg, Potrzeby chemiczne rolnictwa, ich własność, ocenianie, badanie i wpływ na żyzność gruntów (W. 1846); A. Dolfos, M. Kolman, O rolnictwie i ekonomii wiejskiej we Francji, Belgii, Holandii i Szwajcarii (W. 1857); A. Vitard, Wykład podręczny drenownictwa czyli nauki obsączania gruntów (W. 1863).
Odznaczony był ros. Orderem Św. Stanisława II klasy i Orderem Św. Anny II klasy. Uhonorowany został Odznaką 25-letniej służby. Wyróżniany Pochwałą w 1853 r. Od 1854 r. posiadał rangę radcy stanu. Był czł. korespondentem Tow. Naukowego Krakowskiego i Rady Przemysłowej Król. Pol. w l. 1847-60.
Zm. 13 XII 1879 w W., pochowany został na cm. Powązkowskim. Żonaty z Józefiną Zakrzewską, miał czterech s.: Stanisława, Władysława, Juliana, Bronisława i dwie c.: Angelikę i Sewerynę.
Pankiewicz J., Zdzitowiecki Józef Seweryn, [w:] Encyklopedia Powszechna Orgelbranda, t. XXVIII, W. 1868, s. 431-3; Znatowicz B., Żywot naukowy J.S. Zdzitowieckiego, „Ateneum” 1880, t. III, s. 461-77; Banzemer J., Seweryn Zdzitowiecki, „Tyg. Ilustrowany”1880, nr 277, s. 286; Rakowski W., Seweryn Zdzitowiecki, „Tyg. Ilustrowany” 1881, nr 40, s. 305-6; Demidowicz T., Seweryn Józef Zdzitowiecki (1802-1879). Zapomniany pionier chemii rolniczej, „Podlaski Kwartalnik Kulturalny” 1998, nr 3, s. 17-25 (foto); Massalski A., Słownik biograficzny. Nauczyciele szkół średnich rządowych męskich w Król. Pol. 1833-62, W. 2007, s. 477-8; Rodkiewicz A. J., Pierwsza Politechnika Polska 1825-31, W.-Kr. 1904; Leppert W., Rys chemii w Polsce do r. 1830, W. 1917, s. 124-30; Estreicher T., Z dziejów słownictwa chemicznego, „Język Polski”, 1937, z. 2, s. 47-52, z. 3, s. 80-6; Kwiatkowski E., Dzieje chemii i przemysłu chemicznego, W. 1962, s. 293-6; Żabko-Potopowicz A., Kształtowanie pol. myśli ekonomiczno-rolniczej w pierwszej połowie XIX w., [w:] Zarys polskiej myśli ekonomiczno-rolniczej do drugiej wojny światowej, Wr.-W.-Kr.-Gd. 1973, s. 149-50; Historia nauki pol. Pod red. B. Suchodolskiego, T. III 1795-1862. Red. tomu J. Michalski, Wr.-W.-Kr.-Gd. W. 1977; Strzemski M., Instytut Agronomiczny w Marymoncie, Puławy 1980, s. 101-3, 106-7.
(autor Tomasz DEMIDOWICZ)