Ur. się 28 VI 1876 w Pawłowie Nowym k. Janowa Podl. w ówczesnym pow. konstantynowskim. Po ukończeniu Seminarium Nauczycielskiego w B. Podl. i kursów oświatowych na UW w l. 1894-1915 pracował jako naucz. W 1915 r. opuścił rodzinne strony i znalazł się na wschodniej Ukrainie. Po powrocie z bieżeństwa zamieszkał w Choroszczynce, gm. Piszczac, pow. B. Podl., rodzinnej miejscowości swej żony. W 1922 r. kandydował do Senatu RP z ramienia Bloku Mniejszości Narodowych z terenów woj. poleskiego. Ugrupowanie to odniosło sukces i na trzech senatorów wprowadziło z tego okręgu dwóch: P. z pierwszym miejscem i Białorusina Macieja Kasperowicza na miejscu trzecim.
Po uzyskaniu mandatu senatora aktywnie działał na terenie pow. bialskiego. W pracach parlamentarnych wspierał tworzenie szkół ukraińskich. Jesienią 1923 r. został z-cą prezesa Ukraińskiej Profesjonalnej Spółdzielni Nauczycielskiej w Chełmie, jej zadaniem była walka o ukraińską szk. na terenie woj. lubelskiego. W obronie prawa ludności ukraińskiej do posiadania własnych placówek szk. występował w parlamencie, na wiecach, a także na łamach prasy. Działania te zakończyły się jednak porażką. D. 31 VII 1924 uchwalono Ustawę zawierającą niektóre postanowienia o organizacji szkolnictwa, w której woj. lubelskie nie zostało objęte możliwością tworzenia szk. ukraińskich i utrakwistycznych. Jako ukraiński senator przeciwstawiał się hierarchii prawosławnej, aktywnie w trakcie wieców występując przeciw wprowadzaniu do liturgii prawosławnej w Polsce kalendarza gregoriańskiego.
P. aktywnie działał w Rusińskim Stow. Dobroczynnym pod nazwą „Ridna Chata” w Chełmie (Руське Доврочинне Товариство „Рідна Хата” в Холмі) w l. 1924-6. Przez dwie kadencje pełnił funkcję przew. zarz. gł. Jednocześnie był założycielem i prezesem filii Stow. w Choroszczynce.
W trakcie pobytu w Senacie, wraz z innymi ukraińskimi parlamentarzystami, współtworzył liczne partie. Pocz. polit. związany był z Ukraińską Socjaldemokratyczną Partią, jednak na skutek rozłamu 17 VIII 1924 P. oraz posłowie ukraińscy z woj. lubelskiego: Paweł Wasyńczuk, Stefan Makówka, Andrzej Bratuń, Wasyl Dmitriuk oraz Sergiej Kozicki założyli Ukraińskie Socjalistyczne Zjednoczenie – Sel-Sojuz. Ugrupowanie to 10 X 1926 połączyło się z galicyjską Partią Narodnoj Woli i powstało Ukraińskie Włościańsko-Robotnicze Zjednoczenie Socjalistyczne (w skrócie Sel-Rob., ukr. Українське Селянсько-Робітниче Соціалістичне Об'єднання Сель-Роб). Organizacja ta na skutek tarć wewnętrznych 1 III 1927 podzieliła się na: Sel-Rob Lewica i Sel-Rob Prawica. P. na czele Sel-Robu Prawica w okręgu 25 przystąpił do wyborów parlamentarnych w 1928 r. Jednak klęska wyborcza i uzyskanie przez listę w powiecie tylko 910 głosów spowodowało, że wycofał się z życia polit. i poświęcił życiu „na gospodarstwie”.
Po klęsce Polski we IX 1939 powrócił do aktywnej działalności. Na pocz. okupacji w X 1939 reprezentował Ukraińców Podl. wyjeżdżając wraz z M. Koladą i T. Oleksiukiem do niem. władz okupacyjnych z memoriałem odnośnie ludności ukraińskiej Podl. Po utworzeniu jesienią 1939 r. bialskiego Ukraińskiego Komitetu Pomocowego (UKP) (ukr. Український Допомоговий Комітет) był jego pierwszym przew. (do wiosny 1940 r.), następnie, mężem zaufania UKP na obszarze gm. Piszczac. D. 23 VI 1940 został wybrany do Rady Nadzorczej Podl. Związku Ukraińskich Spółdzielni (PZUS) (ukr. Підляський Союз Українських Кооператив), funkcję tę sprawował do śmierci.
W d. 23 V 1943 nieznani sprawcy weszli do domu P. i oddali kilka strzałów w jego kierunku. Ciężko raniony zm. 25 V 1943 w szpitalu w B. Podl. Wokół jego śmierci narosło wiele niejasności. W opracowaniu o senatorach RP zamordowanych, zaginionych i zmarłych w czasie II woj. świat. niesłusznie podano jakoby P. był przywódcą struktur Ukraińskiej Powstańczej Armii na Podl., które w rzeczywistości w owym czasie nie istniały na tym terenie.
Prawdopodobnie jego zabójstwa dokonali czł. AK bez wyraźnego rozkazu. Jako bezpośrednie przyczyny wymienia się najczęściej: konflikt, jaki nastał między ukraińskimi a pol. mieszkańcami wioski w kwestii funkcjonowania spółdzielni pol. i ukraińskiej oraz chęć zastraszenia Ukraińców poprzez zabójstwo miejscowego autorytetu. Pogrzeb, jaki miał miejsce w B. Podl. 27 V był wielką manifestacją ludności ukraińskiej. Zgromadziły się kilkutysięczne tłumy z przedstawicielami organizacji gosp. i społ. na czele.
Po śmierci P., w celu ułatwienia pobierania nauki przez zdolną młodzież znajdującą się w trudnej sytuacji materialnej, utworzono „Fundusz stypendialny imienia senatora Iwana Pasternaka". Przystąpić do niego mogli uczniowie szkół średnich, fachowych i wyższych urodzeni w pow.: bialskim, radzyńskim i siedleckim.
P. był żonaty z Anną Wasilewską. Miał z nią dwóch s.: Sergiusza i Eugeniusza (ukr. Євген Пастернак), późniejszego działacza UKP na terenie pow. bialskiego i prezesa PZUS, który po wojnie znalazł się na emigracji w Kanadzie i tam napisał Zarys historii Chełmszczyzny i Podlasia (ukr. Нарис історії Холмщини і Підляшшя). Mężem siostry żony P. był Stefan (Stepan) Makówka (Makiwka) ukr. Степан Маківка, ukraiński poseł na sejm RP I kadencji.
Rzepeccy T. i W., Sejm i Senat 1922-7, P. 1923; Енциклопедія українознавства: Словникова частина. Т. 5, Paryż-Nowy Jork, 1966; Mycielska D., Zawadzki J., Senatorowie w l. II woj. świat., zamordowani, zaginieni, zmarli, W. 1998; Памяті провідника Підляшшя, „Краківскі Вісті” 1943, nr 125 (863), s. 4; Пастернак Є., Нарис історії Холмщини і Підляшшя, Winnipeg 1968; Torzecki R., Polacy i Ukraińcy. Sprawa ukraińska w czasie II woj. świat. na terenie II Rzeczypospolitej, W. 1993; Sekuła P., Ukraińskie organizacje i partie polityczne w Drugiej Rzeczypospolitej (do 1926 roku), „Nowa Ukraina” 2006, nr 2, s. 21-37; Szumiłło M., Antoni Wasyńczuk 1885-1935. Ukraiński działacz narodowy i polityk, L. 2006; Макар Ю., Горний М., Макар В., Від дєпортації до депортації, T. I, Czerniowce 2011; fot. [https://pl.wikipedia.org/wiki/Plik:Iwan_Pasternak.jpg; dostęp 25.04.2021].
(autor Rafał DYDYCZ)