HAJDUK Stefan


Ur. się 24 XII 1908 w Skwierczynie-Wsi, pow. Sokołów Podl., s. Stanisława i Antoniny z Włogów. Uczeń Państw. Gim. Męskiego im. Hetmana Żółkiewskiego w. l. 1920-3, następnie Gim. im. Bolesława Prusa w S. W okresie nauki szk., jak i później, wykazywał wybitne zdolności w dziedzinie malarstwa. Do dziś jego prace znajdują się w zbiorach rodzinnych. Na zakończenie nauki w gim. namalował mapę Polski piastowskiej, którą później wieszano podczas matur. Absolwent Wydz. Budownictwa Lądowego PW i Szk. Podchorążych Inżynierii (1933). Pełnił służbę w 6 baonie saperów, a w 1939 r. dowodził 2. kompanią 46. baonu saperów.

Awansowany na st. por. ze starszeństwem od 1 I 1935. W d. 5 VI 1938 zawarł związek małż. z Agatą Szczerbińską. Wg niektórych publikacji we IX 1939 walczył w obronie Lw. Z przekazów rodzinnych z kolei wynika, że był obrońcą twierdzy w Brześciu, gdzie też mógł dostać się do sowieckiej niewoli. Jeniec obozu w Starobielsku (prawdopodobnie okresowo także Szepietówki). Ze Starobielska przysłał co najmniej 2 listy. W jednym z nich pisał do żony: ,, (…) Zaciąłem się i chcę przetrwać, już teraz, ten koszmar wojny, chociaż tęsknota za Tobą jest z każdym dniem silniejsza. /…/ Myśli o Tobie ratowały mnie od wielu niebezpieczeństw – a może Twoje i mojej Matki modlitwy /…/’’.  

Zamordowany przez NKWD w okresie IV-V 1940 w Charkowie. Na liście starobielskiej nazwisko por. H. znajduje się pod nr. 3553. Decyzją ministra Obrony Narodowej nr 439 z 5 X 2007 pośmiertnie awansowany na st. kpt. WP.


Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego, oprac. zespół pod kierunkiem J. Tucholskiego, W. 2003, s. 158; Indeks Represjonowanych. Rozstrzelani w Charkowie. Alfabetyczny spis 3739 jeńców polskich ze Starobielska rozstrzelanych w kwietniu-maju 1940, wg źródeł sowieckich i pol., pod red. M. Skrzyńskiej-Pławińskiej, t. II, W. 1997, s. 65; Kordaczuk S., Nauczyciele i uczniowie Gim. i Lic. im. B. Prusa w S. w wydarzeniach II woj. świat., S. 2008, s. 48; Tucholski J., Mord w Katyniu. Kozielsk, Ostaszków, Starobielsk, lista ofiar, W. 1991, s. 414, 978; Zadrożny T., Sokołowiacy zamordowani i zaginieni w Rosji Sowieckiej w 1940 r., Sokołów Podl. 1992, s. 14: autor jako prawdopodobne miejsce dostania się do niewoli podaje twierdzę w Przemyślu; Garbaczewski J., Siedlczanie i Podlasiacy zamordowani w Katyniu, Charkowie i Twerze, S. 2009, s. 43; Rybka R., Stepan K., Awanse oficerskie w WP 1935-9, Kr. 2003, s. 334; Materiały udostępnione przez: Henryka Gotowickiego, Małgorzatę Kołodziej, Agatę Rosłan, Teresę Gotowicką-Rosłan. Wg przekazów rodzinnych por. H. był d-cą kompanii reprezentacyjnej w Brześciu n. Bugiem; T. Zadrożny i S. Kordaczuk podają informacje o pokrewieństwie żony H. z Aleksandrą Piłsudską. Z kolei A. Rosłan relacjonuje o obrazie J. Piłsudskiego naturalnej wielkości, jaki namalował H. w prezencie dla swojej żony. Kwestia pokrewieństwa Agaty Hajduk z Aleksandrą Piłsudską wymaga jeszcze dokładnych badań; Odziemczyk J., Śladami ludobójstwa. Katyń, Charków, Twer – pow. Sokołów Podl. 1940-2011, Sokołów Podl. 2011, s. 15; Zdjęcie ze zbiorów Sławomira Kordaczuka.

(autor Jacek ODZIEMCZYK)