Aniol


Ur. się 1 VI 1881 w miejscowości Dąbrowa Łazy, gm. Szepietowo, pow. Wysokie Mazowieckie. Pochodził z drobnej szlachty, był s. Kazimierza i Konstancji. Po śmierci ojca matka z rodziną przeniosła się do W. Tam D. nadrabiał braki w edukacji, uczył się na kursach wieczorowych i w progim. Kowalskiego, a następnie uczęszczał do Szk. (dzisiaj Akad.) Sztuk Pięknych. Trudna sytuacja materialna zmusiła go do podjęcia pracy fizycznej. Wstąpił do Stow. Robotników Chrześcijańskich, gdzie założył koło młodzieży oraz chór. Jako czł. stow. brał udział w wydarzeniach związanych z rewolucją 1905 r.

Po uchyleniu zakazu przyjmowania przez zakon nowych czł. D. w wieku 35 l. wstąpił do zakonu Braci Mniejszych Kapucynów. Po półrocznym okresie próby 12 VII 1916 w klasztorze w Nowym Mieście n. Pilicą otrzymał habit oraz zakonne imię Anioł. 6 XI 1917 złożył śluby proste. Następnie pracował w Łomży jako zakrystian, zaś śluby uroczyste złożył 4 III 1924 ponownie w Nowym Mieście n. Pilicą. Od tego momentu jako pełnoprawny brat zakonny pracował w charakterze kwestarza w łomżyńskim klasztorze przy rozbudowującym się kolegium św. Fidelisa. Jego niespokojny duch nie znalazł ukojenia w pracy skromnego zbieracza darów, więc już w roku następnym zgłosił się do przełożonych, aby skierowali go na misję do Francuskich Indii Wschodnich. W 1925 r. wyjechał do Francji - w celu nauki jęz. niezbędnego w pracy misyjnej, jednak z nieznanych przyczyn, zamiast do Ameryki Środkowej pojechał na wschód i trafił w 1929 r. do franc. klasztoru kapucynów w Konstantynopolu. Spędził tam trzy lata.

W 1932 r. został przeniesiony do Polski do Lubieszowa, który od 1932 r. był ośrodkiem działalności misyjnej w obrządku bizantyjsko-słowiańskim, tak zwanej „neounii”. Brat Anioł niedługo po przybyciu 22 VII 1933 otrzymał z rąk bp. do spraw wiernych obrządku bizantyjsko-słowiańskiego Mikołaja Czarneckiego święcenia subdiakonatu i diakonatu. 11 I 1936 uzyskał kolejny etap święceń przygotowujących do czynności kapłańskich i ponownie z rąk bp. M. Czarneckiego przyjął święcenia protodiakonatu.

Spokojną pracę na lubieszowskiej placówce przerwał wybuch II woj. świat. Klasztor i zakonnicy, zagrożeni działalnością nacjonalistów ukraińskich, zostali zmuszeni do opuszczenia klasztoru i przeczekania wojennej zawieruchy w innym miejscu. D. 18 VII 1940 z rąk greckokat. abp. lwowskiego Andrzeja Szeptyckiego przyjął święcenia kapłańskie w obrządku wschodnim Kościoła katolickiego, a następnie udał się wraz z bratem Bartłomiejem na placówkę w Horodnie na Polesiu. Z d. 20 IX 1940 przejął obowiązki prob. tej par. liczącej ok. 300 wiernych.

Wraz ze zbliżaniem się ACz ich sytuacja stawała się groźniejsza, więc wiosną 1944 r. bracia udali się w podróż na zachód i po prawie rocznym pobycie w Ostromaczewie (D. pełnił tam funkcję prob.), w 1945 r. przekroczyli Bug. Trafili do Janowa Podl., gdzie przebywał ks. bp Czesław Sokołowski, który listem z d. 12 V 1945 mianował D. administratorem niewielkiej, bo liczącej kilkadziesiąt dusz, par. obrządku bizantyjsko-słowiańskiego w Pawłowie Starym – Bublu. Natomiast 15 X 1945 dekretem biskupim mianowany został wikariuszem par. Konstantynów z zamieszkaniem przy kaplicy w Serpelicach, której stał się rektorem. W d. 29 III 1947 został prawnie ustanowiony, czyli erygowany klasztor, natomiast 15 VIII 1948, już po wybudowaniu kościoła, bp podl. Ignacy Świrski dekretem powołał do życia samodzielną jednostkę: filię parafii w Serpelicach należącą do dekanatu janowskiego, do której 4 X t. r. dołączono pobliskie miejscowości Klepaczew i Zabuże. W związku z powyższym w l. 1945-7 D. pełnił funkcję rektora kaplicy, natomiast od 1947 r.do 1950 r. funkcję gwardiana klasztoru w Serpelicach.

Po przybyciu do Serpelic, zaplanował i zaprojektował kościół pw. św. Apostołów Piotra i Pawła. Budowa rozpoczęła się 18 VI 1946. W ciągu 170 dni roboczych wybudowano świątynię o wymiarach: 25 na 13 metrów, wysoką na 6,5 m, z dwiema wieżyczkami po 19 m każda. Świątynię poświęcono 29 VI 1947. Zaprojektował również budynek klasztoru, który powstał w l. 1956-7, a jego uroczystego poświęcenia dokonał ks. bp Ignacy Świrski 13 VIII 1957. W 1947 r., pomimo natłoku wielu spraw związanych z budową kościoła, a może właśnie w związku z tymi działaniami, D. aktywnie włączył się w akcję mającą na celu zorganizowanie OSP w Serpelicach.

D. założył w Serpelicach teatr par., który funkcjonując z przerwami do jego śmierci, zdobywał fundusze na działalność klasztoru. Wystawiał przedstawienia w miejscowościach oddalonych do 30 km od Serpelic. W klasztorze serpelickim przebywał do końca swych dni, zapamiętany przez mieszkańców jako wybitna postać, twórca i animator życia duchowego i kulturalnego.

Zm. 5 IV 1971 przeżywszy niemal 90 l. Jego pogrzeb był wielką uroczystością, na którą przybyło kilka tys. osób z Serpelic i okolic. Zasłużony kapłan spoczął na cm. par. w Serpelicach.


Gadacz J. L
., Słownik Polskich Kapucynów, t. I-II, Wr. 1985-6; Dydycz R., O. Anioł Dąbrowa-Dąbrowski – założyciel klasztoru kapucynów w Serpelicach; [w:] Dzieje Ziemi Łosickiej. Szkice biograficzne, praca zbiorowa pod red. A. Indraszczyka, W.–Łosice 2009, s. 173-82; Dydycz P. A., Życie bez ostatniej kropki, Rzym – Serpelice 1992; Rzemieniuk F., Kościół Katolicki Obrządku Bizantyjsko-Słowiańskiego. Neounia, L. 1999; Złotkowski Ch., Kapucyni XX w. Prowincja Warszawska, B. Podl. 2006; Arch. Warszawskiej Prowincji Kapucynów w Zakroczymiu, APW 2-IV-19, Teczka osobowa ojca Anioła; Arch. klasztoru w Serpelicach, Kroniki Klasztoru O.O. Kapucynów w Serpelicach, t. I-II; fot. [https://www.facebook.com/parafiaserpelice/photos/a.872114489568740/3829471240499702/?type=3&theater; dostęp 30.04.202].

(autor Rafał DYDYCZ)