BROCHOCKI

Ur. się 21 XI 1897 r. w maj. Pobikry, w pow. bielskim. Był s. Jana (zm. 1933 r.) i Marii z d. Barańskiej (zm. 1942 r.). Jego o. pracował w maj. należącym do hrabiego Jezierskiego. Miał trójkę rodzeństwa, brata i dwie siostry. W l. 1907-1910 uczęszczał do gim. w Chyrowie, nast. uk. 8 klas gim. filologicznego w Winnicy na Podolu, zakończonego maturą w 1917 r. Został zmobilizowany do armii carskiej w czasie I woj. świat. Od 3 V 1917 r. do 27 XI 1917 r. służył jako jednoroczny 1-go st. w 7 bryg. artyleryjskiej 4 bat. wojsk ros. pod d-ctwem płk. Rojka. Wedle swoich wspomnień, zorganizował związek Polaków 7 artyleryjskiej bryg., z którym wyjechał do Bobrujska, do formującego się tam I Korpusu Polski. Dnia 27 XI 1917 r. wstąpił do I Korpusu pod d-ctwem gen. J. Dowbora-Muśnickiego. Walczył w ramach Legii Pchor. w Rogaczewie, następnie w baterii artyleryjskiej pod d-ctwem Cz. Makowskiego. W II 1918 r. został wyznaczony do współformowania 1 baterii artylerii konnej, której d-ctwo objął ówczesny kpt. L. Dunin-Wolski. B. brał udział we wszystkich walkach tej baterii, został odznaczony Amarantową Wstążką I Korpusu za waleczność. W ciągu 4 mies. ogółem w I Korpusie nadano łącznie ok. 900 takich odznaczeń.

Na pocz. VII 1918 r. został zwolniony ze służby. Po powrocie do W. dostał się na studia w SGGW, które przerwał ponowny powrót do wojska. W XI 1918 r. wstąpił do 3 puł, do włączonego do niego 1 dywizjonu artylerii konnej, z którą walczył i rozbrajał Niemców w Warszawie. W 1920 r. ukończył Szk. Pchor. Artylerii w P. i został mianowany ppor. W 1921 r. ponownie podjął studia na SGGW, których jednak nie uk. z powodów finansowych. Praktyki rolnicze, związane z hodowlą koni odbył w kilku maj., m.in. na Wołyniu w maj. Kossakowskiego oraz w Widzewie w maj. Lubomirskich, jak również pracował jako agronom w maj. w pow. Garwolińskim i Sierpeckim.

Od 1923 r. posiadał st. por. z lokatą 1 wg starszeństwa z 1 V 1923 r. W VI 1924 r., kontynuując karierę wojsk., został przeniesiony do dowództwa artylerii konnej 1 dywizjonu kaw. na stanowisko p.o. referenta. W t. r. objął stanowisko adiutanta d-cy. W 1927 r. został przeniesiony do 5 dywizjonu artylerii konnej w Kr., gdzie pełnił funkcję oficera ewidencji personalnej dyonu oraz obowiązki kwatermistrza. W I 1928 r. ciężko zachorował, w związku z czym długi czas przebywał w szpit., a nast. w sanatorium Czerwonego Krzyża w Zakopanem. Do służby powrócił dopiero w VII 1928 r.

W 1932 r. uk. pomyślnie kurs informacyjno-wywiadowczy dla oficerów rez. organizowany przez Oddz. II Sztabu Generalnego WP w W. Takie kursy organizowane były dla późniejszych oficerów wywiadu wojsk. w II RP. Od 1933 r. był już zawodowym oficerem służącym w 5 dywizjonie artylerii konnej w Kr.-Zakrzówku. Dowództwo oceniało B. jako bardzo dobrego oficera na każdym stanowisku, wywiązującego się dobrze, oddającego się z pracy z dużym poświęceniem i ideowością.

B. Od 1934 r. pełnił funkcję oficera żywnościowego oraz dorywczo pełnił obowiązki oficera płatniczego. Między IV, a VII 1938 r. uk. VIII kurs doskonalący w Szk. Strzelania Artylerii w Podgórzu.

Nie wiadomo gdzie walczył w czasie kampanii wrześniowej. Od 1940 r. administrował maj. swojego kuzyna Juliana Czarnockiego w Siennicy w pow. mińskim. W czasie Powstania Warszawskiego przy ul. Słowackiego 38/46 na warszawskim Żoliborzu. Dom ten został spalony w wyniku działań wojennych, natomiast B. wyszedł z Powstania do obozu przejściowego w Pruszkowie jako osoba cywilna. Wedle powojennych informacji składanych przez niego wobec służb PRL, nie brał czynnego udziału w Powstaniu Warszawskim, ze względu na zły stan zdrowia.

Od IV 1945 r. mieszkał przy ul. Targowej w mieszkaniu swojej ciotki. Prowadził pod tym adresem jadłodajnię, z której się utrzymywał. Od I 1946 r. pracował ponadto jako urzędnik w Państw. Urzędzie Repatriacyjnym w Ministerstwie Aprowizacji. W związku z uk. przedwojennym kursem wywiadowczym pozostawał w zainteresowaniu służb PRL. W V 1947 r. rozpoczął pracę w Rolniczej Centrali Miejskiej na stanowisku inspektora hodowlanego. Dość szybko awansował i pełnił rolę p.o. dyr. W ramach pracy zaw. wyjeżdżał często w teren oraz za granicę, w tym do Belgii, celem zakupu koni i innych zwierząt.

W mowie i w piśmie posługiwał się trzema jęz. obcymi – franc., niem. ros.

W 1956 r. w związku z pogarszającym się stanem zdrowia, zakończył pracę zaw.

Jeszcze przed wojną został odznaczony „Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918-1921”, Medalem X-lecia, „Medalem Interaillee”, „Krzyżem i Medalem Niepodległości” (1932 r.).

Po wojnie bezpartyjny, był czł. wielu organizacji, w tym w ZZ Robot. (1946 r.), PCK (1947 r.), Związku Pracowników Spółdzielczych (l. 1946-1949), TPPR (1949 r.), Związku Pracowników Biurowych i Technicznych (l. 1949-1952), Tow. Przyjaźni Żołnierzy (1949 r.).

Z małż. z Olgą z d. Mayorówną (ślub 6 I 1931 r. w Kr.) posiadał dwoje dzieci – Marii i Ryszarda.


CAW, Kolekcja Komitetu Medalu i Krzyża Niepodległości, sygn. MN 15.04.1932; CAW, Kolekcja Akt Personalnych, sygn. I.481.B.12290; IPN, Wydz. I MBP W., sygn. IPN BU 0423/3671.

(autor Marta CZERWIENIEC-IVASYK)